ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกับสภาวะสุขภาพช่องปาก และการเกิดฟันผุของฟันกรามซี่ที่ 1 ที่ได้รับการเคลือบหลุมร่องฟัน อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา

Main Article Content

หทัยรัตน์ เพิงรัตน์

บทคัดย่อ

โรคฟันผุเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้แต่ยังคงพบมากในนักเรียนประถมศึกษาตอนต้น การวิจัยแบบภาคตัดขวางครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาวะสุขภาพช่องปาก พฤติกรรมทันตสุขภาพ การยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟัน และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสภาวะสุขภาพช่องปากและการเกิดฟันผุของฟันกรามซี่ที่ 1 ที่ได้รับการเคลือบหลุมร่องฟัน อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาจำนวนทั้งหมด 245 คน เป็นเด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาที่เคยได้รับการเคลือบหลุมร่องฟันกรามแท้ซี่ที่ 1 เมื่อปีการศึกษา 2566 การเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ด้วยแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลและการตรวจประเมินการยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟัน ประเมินคราบจุลินทรีย์ และประเมินสภาวะฟันผุในฟันกรามแท้ซี่ที่ 1 เครื่องมือวิจัยได้ผ่านการตรวจสอบความถูกต้องด้วยการปรับมาตรฐานและหาความเที่ยง ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 55.5) มีฟันผุ (ร้อยละ 46.9) ฟันมีคราบจุลินทรีย์ปานกลางถึงมาก (ร้อยละ 60.4) และพบฟันที่มีคราบจุลินทรีย์ผุ (ร้อยละ 22.6) ในด้านพฤติกรรมสุขภาพช่องปากพบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ดื่มน้ำหวาน 4-7 วัน/สัปดาห์ (ร้อยละ 44.1) รองลงมาพฤติกรรมกินและเคี้ยวลูกอมอาหารแข็งเหนียวทุกมื้อ หรือ 4-7 ครั้ง/สัปดาห์ (ร้อยละ 41.2) การยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟันบนซี่ที่ 1 ที่แตกต่างกันทำให้มีสภาวะสุขภาพฟันแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟันแบบยึดติดสมบูรณ์มีสภาวะสุขภาพฟันแตกต่างจากการยึดติดสารเคลือบหลุมร่องฟันหลุดหมดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ พบว่า เพศชาย (aOR = 4.63, 95% CI: 2.32-9.24, p-value < 0.01) คราบจุลินทรีย์ (aOR = 3.56, 95% CI: 1.72-7.37 p-value < 0.01) กินอาหารระหว่างมื้อ (aOR = 7.43, 95% CI: 3.43-16.08, p-value < 0.01) กินขนม 4-7 วัน/สัปดาห์ (aOR = 3.72, 95% CI: 1.77-7.84 p-value < 0.01) และกินลูกอม (aOR = 2.97, 95% CI: 1.59-5.55 p-value < 0.01) มีความสัมพันธ์กับสภาวะสุขภาพช่องปากและการเกิดฟันผุของฟันกรามซี่ที่ 1 ที่ได้รับการเคลือบหลุมร่องฟันที่ระยะเวลา 12 เดือน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
เพิงรัตน์ ห. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกับสภาวะสุขภาพช่องปาก และการเกิดฟันผุของฟันกรามซี่ที่ 1 ที่ได้รับการเคลือบหลุมร่องฟัน อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา. J Dis Prev Control Integr Health Sci [อินเทอร์เน็ต]. 31 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 20 ตุลาคาม 2025];1(2):54-70. available at: https://he04.tci-thaijo.org/index.php/JODPCIH/article/view/3312
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ

เอกสารอ้างอิง

สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากแห่งชาติ ครั้งที่ 9 ประเทศไทย พ.ศ. 2566. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อักษากราฟฟิคดีไซน์; 2567.

กลุ่มงานทันตสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพังงา. รายงานการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพจังหวัดพังงา ปี 2566. พังงา: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดพังงา; 2566.

Oong EM, Griffin SO, Kohn WG, Gooch BF, Caufield PW. The effect of dental sealants on bacteria levels in caries lesions: a review of the evidence. J Am Dent Assoc. 2008;139(3):357-8.

Ripa LW. Sealant revisited: an update of the effectiveness of pit and fissure sealants. Caries Res. 1993;27(1):77-82.

Wright TJ, Crall JJ, Fontana M, Gillette EJ, Nový BB, et al. Evidence based clinical practice guideline for the use of pit-and-fissure sealants: a report of the American Dental Association and the American Academy of Pediatric Dentistry. J Am Dent Assoc. 2016;147(8):672-82.

Simonsen RJ. Retention and effectiveness of dental sealant after 15 years. J Am Dent Assoc. 1991;122(10):34-42.

Ismail AI, Gagnon P. A longitudinal evaluation of fissure sealants applied in dental practices. J Dent Assoc. 1995;74(9):1583-90.

Green JC, Vermillion JR. The simplified oral hygiene index. J Am Dent Assoc. 1964;68: 7-13.

วศิน มหาศรานนท์. ประสิทธิผลของการเคลือบหลุมร่องฟันที่ระยะเวลา 1 ปี 5 ปี และการใช้บริการเคลือบหลุมร่องฟันในเด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาศึกษาปีที่ 1 ในอำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2562. 126 หน้า.

ณฐพงศ์ คงใหม่, เกษม ชูรัตน์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟันในกลุ่มเด็กวัยเรียนเขตพื้นที่อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง. วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 2567;17(2):86-99.

วิบูลย์ลักษณ์ เพชรเจริญ. ต้นทุน-ประสิทธิผลการเคลือบหลุมร่องฟันกรามแท้ซี่ที่หนึ่ง ในโรงเรียนประถมศึกษา โรงพยาบาลละแม จังหวัดชุมพร. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11. 2562;33(3):601-12.

กิรฎากร พาเมืองพัฒน์, เกวลิน ชาญกล้า, รัชนีกร สาวิสิทธิ์, วงศ์วฤณ พิชัยลักษณ์. การยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟันและการเกิดฟันผุของฟันกรามแท้ซี่ที่หนึ่งในระยะเวลา 1-3 ปี ของ 6 หน่วยบริการอำเภอซำสูง จังหวัดขอนแก่น. วารสารทันตาภิบาล. 2564;32(2):148-51.

วลัยพร อรุณโรจน์. การยึดติดของสารเคลือบหลุมร่องฟันและการเกิดฟันผุที่ระยะเวลา 60 เดือน โรงพยาบาลบางกล่ำ จังหวัดสงขลา. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2559;3(1):95-109.

สร้อยสน ธาราสมบัติ, นุชนารถ เปล่งศรีงาม. ความสัมพันธ์ของการเคลือบหลุมร่องฟันกรามแท้ซี่แรกในสภาวะฟันน้ำนมผุ และตำแหน่งฟันที่แตกต่างกันกับการเกิดฟันผุ ภายหลังการติดตามผลระยะเวลา 5 ปี. วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์. 2557;64(3):148-58.

ธนารัตน์ หมัดเชี่ยว, ฉวีวรรณ บุญสุยา, คัติยา อีวาโนวิช. สภาวะสุขภาพช่องปากและปัจจัยทางนิเวศวิทยาในฟันน้ำนมและฟันถาวร ของนักเรียนประถมศึกษาตอนต้น เครือข่ายหน่วยบริการปฐมภูมิ โรงพยาบาลพระนั่งเกล้า จังหวัดนนทบุรี. วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2563;50(3):306-22.

ธิดารัตน์ ตั้งกิตติเกษม, วัชรพงษ์ หอมวุฒิวงศ์. สภาวะช่องปากและพฤติกรรมทันตสุขภาพของเด็กนักเรียนกลุ่มอายุ 12 ปี ในโรงเรียนประถมศึกษา จังหวัดหนองคาย ประจำปี 2553. วิทยาสารทันตสาธารณสุข. 2555;17(2):9-22.

มารุต ภู่พะเนียด, สุวิทย์ คุณาวิศรุต. ปัจจัยทางสังคมและพฤติกรรมที่มีความสัมพันธ์ กับสภาวะสุขภาพช่องปากของเด็กวัยเรียน. วารสารราชพฤกษ์. 2562;17(3);75-82.

สุภา คำมะฤทธิ์. บทบาทของผู้ปกครองในการดูแลป้องกันโรคฟันผุสำหรับเด็กวัยก่อนเรียน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี. 2563;31(2):257-68.

จันทร์เพ็ญ เกสรราช, นงลักษญ์ ดาวลอย, ปองชัย ศิริศรีจันทร์. พฤติกรรมทันตสุขภาพและสภาวะสุขภาพช่องปากของนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 จังหวัดสุรินทร์. วารสารทันตาภิบาล. 2560;28(2):28-44.

ธนานัฐ บุญอินทร์. สภาวะโรคฟันผุและพฤติกรรมทันตสุขภาพของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์. 2560;1(3):13-27.

อัญชลี มะเหศวร. ปัจจัยที่ให้เกิดโรคฟันผุในนักเรียนประถมศึกษา อำเภอบางคล้า จังหวัดฉะเชิงเทรา. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต]. ฉะเชิงเทรา: มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์; 2550. 205 หน้า.

ศิริวรรณ เทพชุม. ภาวะโภชนาการและปัจจัยที่มีผลต่อสภาวะสุขภาพช่องปากของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี. วารสารแพทย์์เขต 4-5. 2567;43(1):119-31.