สิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าของบุคลากรโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและเหตุผล: การส่งเสริมให้บุคลากรโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ได้รับสิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าในอาชีพนั้น มีความสำคัญ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ศึกษาสิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าของบุคลากร รพ.สต. สังกัด อบจ. 2) ศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอเกี่ยวกับสิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าของบุคลากร รพ.สต. และ 3) พัฒนาข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อปรับปรุงสิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าของบุคลากร รพ.สต.

ระเบียบวิธีศึกษา: เป็นการวิจัยแบบผสานวิธีทั้งการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ระหว่างเมษายนถึงสิงหาคม พ.ศ. 2566 เลือกกลุ่มตัวอย่างเชิงคุณภาพแบบเจาะจง คือ ผู้บริหารระดับนโยบาย ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และคณะกรรมการสุขภาพระดับท้องถิ่นจำนวน 15 คน ผู้บริหารระดับพื้นที่ ได้แก่ ผู้ตรวจราชการเขตสุขภาพ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด ผู้อำนวยการกองสาธารณสุข ผู้แทนจากภาค อปท. จำนวน 80 คน ผู้ปฏิบัติงานใน รพ.สต. ที่ถ่ายโอนจำนวน 120 คน และผู้เชี่ยวชาญในการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 20 คน รวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการอภิปรายกลุ่ม ส่วนการศึกษาเชิงปริมาณ คือ บุคลากรของ รพ.สต. ที่ถ่ายโอนภารกิจ เลือกแบบแบบเจาะจง และสุ่มแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วนของบุคลากร จำนวน 430 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษา: 1. สิทธิประโยชน์ สวัสดิการและความก้าวหน้าโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง สอดคล้องกับการศึกษาเชิงคุณภาพที่พบว่า โดยภาพรวมมีการจัดให้ตามคู่มือแนวทางการดำเนินการถ่ายโอนภารกิจสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินีและ รพ.สต.  2. ปัญหาที่พบ ได้แก่ ความล่าช้าในการเบิกจ่ายค่าตอบแทน การประเมินผลเพื่อเลื่อนเงินเดือนไม่เป็นธรรม ความแตกต่างในเรื่องสวัสดิการ และบางสายงานไม่สามารถเติบโตได้ในงานของตนเอง และ 3. ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ที่สำคัญคือ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สถ.) ควรจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้และทบทวนระเบียบที่ไม่เอื้ออำนวย เพื่อให้บุคลากรได้สิทธิประโยชน์ที่เหมาะสม และ อบจ. ควรจัดทำคู่มือ/ ขั้นตอน ระเบียบ/ แนวทางการปฏิบัติต่างๆ และประกาศให้ทราบโดยทั่วกัน

วิจารณ์และข้อยุติ: เพื่อขวัญและกำลังใจของบุคลากร หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรดำเนินการในด้านต่างๆ คือ ทบทวนและปรับปรุงระเบียบการเบิกจ่ายค่าตอบแทนให้มีความคล่องตัวมากขึ้น กำหนดตัวชี้วัดการประเมินเพื่อเลื่อนเงินเดือนที่ชัดเจนและเป็นธรรม จัดทำแผนความก้าวหน้าในสายอาชีพ (career path) อย่างชัดเจนในทุกสายงาน กำหนดตำแหน่งระดับสูงขึ้น โดยเฉพาะในสายงานพยาบาลวิชาชีพ และเร่งรัดกระบวนการประเมินผลงานทางวิชาการให้แล้วเสร็จภายใน 6 เดือน