ลักษณะทางคลินิกของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ได้รับการวินิจฉัยก่อนอายุ 30 ปีในประเทศไทย

วทิพย์ ตั้งจิตติโภคิน; ทัศนีย์ นาคดนตรี; นิภาภรณ์ ธีระวัฒนพงศ์; ณัฐเชษฐ์ เปล่งวิทยา

ผู้แต่ง

วทิพย์ ตั้งจิตติโภคิน ภาควิชาวิทยาภูมิคุ้มกัน คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านโรคเบาหวานและโรคอ้วน-ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
ทัศนีย์ นาคดนตรี ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านโรคเบาหวานและโรคอ้วน-ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; ฝ่ายวิจัย คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
นิภาภรณ์ ธีระวัฒนพงศ์ ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านโรคเบาหวานและโรคอ้วน-ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; ฝ่ายวิจัย คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
ณัฐเชษฐ์ เปล่งวิทยา ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านโรคเบาหวานและโรคอ้วน-ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; สาขาวิชาต่อมไร้ท่อและเมตะบอลิสม ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

โรคเบาหวาน, โรคเบาหวานชนิดที่ 1, โรคเบาหวานชนิดที่ 2

บทคัดย่อ

ในปัจจุบัน ประเทศไทยยังขาดข้อมูลเกี่ยวกับโรคเบาหวานที่วินิจฉัยเมื่ออายุน้อย การศึกษาแบบพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่ออธิบายชนิดของโรคเบาหวาน ลักษณะทางคลินิกในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคก่อนอายุ 30 ปี จากการลงทะเบียนผู้ป่วยโรคเบาหวานจากโรงพยาบาล 31 แห่งในประเทศไทย ระหว่างเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561 ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2564 จำนวน 646 คน พบว่าเป็นโรคเบาหวานชนิดที่ 1 ร้อยละ 63.6 โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ร้อยละ 19.8 และโรคเบาหวานชนิดจำเพาะต่างๆ ร้อยละ 16.6 ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 1 มีค่ามัธยฐานของอายุที่วินิจฉัยครั้งแรก 11 ปี มีอาการนำคือภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ร่วมกับพบภาวะเลือดเป็นกรดจากสารคีโตนร้อยละ 45 ค่าเฉลี่ยของน้ำตาลสะสมเมื่อให้การวินิจฉัยครั้งแรกเท่ากับ 9.9% ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 มีค่ามัธยฐานของอายุที่วินิจฉัยครั้งแรก 18 ปี ค่าเฉลี่ยของน้ำตาลสะสมเมื่อให้การวินิจฉัยครั้งแรกเท่ากับ 10.9% กล่าวได้ว่า โรคเบาหวานชนิดที่ 1 ยังคงเป็นชนิดที่พบมากที่สุดในผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับการวินิจฉัยโรคก่อนอายุ 30 ปี ขณะที่ความชุกของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 เพิ่มขึ้นตามอายุ และมีค่าน้ำตาลสะสมเพิ่มขึ้นด้วย การศึกษานี้ก่อให้เกิดองค์ความรู้ สามารถใช้อ้างอิงเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ได้และอาจนำไปสู่การกำหนดนโยบายที่เหมาะสมทางสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องกับการวินิจฉัยโรค

References

Reutrakul S, Deerochanawong C. Diabetes in Thailand: status and policy. Curr Diab Rep 2016;16(3):28.

American Diabetes Association Professional Practice Committee. 2. classification and diagnosis of diabetes: standards of medical care in diabetes-2022. Diabetes Care 2022;45(Suppl 1):S17- S38.

Patterson C, Guariguata L, Dahlquist G, Soltész G, Ogle G, Silink M. Diabetes in the young - a global view and worldwide estimates of numbers of children with type 1 diabetes. Diabetes Res Clin Pract 2014;103(2):161-75.

Pinhas-Hamiel O, Dolan LM, Daniels SR, Standiford D, Khoury PR, Zeitler P. Increased incidence of non-insulin-dependent diabetes mellitus among adolescents. J Pediatr 1996;128(5 Pt 1):608-15.

Tuchinda C, Likitmaskul S, Unachak K, Panamonta O, Patarakijavanich N, Chetthakul T. The epidemiology of type 1 diabetes in Thai children. J Med Assoc Thai 2002;85(6):648-52.

Aekplakorn W, Mo-Suwan L. Prevalence of obesity in Thailand. Obes Rev 2009;10(6):589-92.

Peer N, Balakrishna Y, Durao S. Screening for type 2 diabetes mellitus. Cochrane Database Syst Rev 2020;5(5):Cd005266.

Plengvidhya N, Tangjittipokin W, Teerawattanapong N, Narkdontri T, Yenchitsomanus PT. HNF1A mutation in a Thai patient with maturity-onset diabetes of the young: a case report. World J Diabetes 2019;10(7):414-20.

Dejkhamron P, Santiprabhob J, Likitmaskul S, Deerochanawong C, Rawdaree P, Tharavanij T, et al. Young-onset diabetes patients in Thailand: data from Thai type1 Diabetes and Diabetes diagnosed Age before 30years Registry, Care and Network (T1DDAR CN). J Diabetes Investig 2022;13(5):796-809.

Jaruratanasirikul S, Thammaratchuchai S, Sriplung H. Trends of childhood diabetes in Southern Thailand: 20-year experience in a tertiary medical center. World J Pediatr 2017;13(6):566-70.

Likitmaskul S, Angsusingha K, Morris S, Kiattisakthavee P, Chaichanwatanakul K, Tuchinda C. Type 1 diabetes in Thai children aged 0-14 years. J Med Assoc Thai 1999;82(8):826-32.

Panamonta O, Thamjaroen J, Panamonta M, Panamonta N, Suesirisawat C. The rising incidence of type 1 diabetes in the northeastern part of Thailand. J Med Assoc Thai 2011;94(12):1447-50.

Praveen PA, Hockett CW, Ong TC, Amutha A, Isom SP, Jensen ET, et al. Diabetic ketoacidosis at diagnosis among youth with type 1 and type 2 diabetes: results from SEARCH (United States) and YDR (India) registries. Pediatr Diabetes 2021;22(1):40-6.

American Diabetes Association Professional Practice Committee. 5. Facilitating behavior change and well-being to improve health outcomes: standards of medical care in diabetes—2022. Diabetes Care 2021;45(Supplement_1):S60-S82.

American Diabetes Association Professional Practice Committee. 14. Children and adolescents: standards of medical care in diabetes-2022. Diabetes Care 2022;45(Suppl 1):S208-S31.

Andersson C, Vaziri-Sani F, Delli A, Lindblad B, Carlsson A, Forsander G, et al. Triple specificity of ZnT8 autoantibodies in relation to HLA and other islet autoantibodies in childhood and adolescent type 1 diabetes. Pediatr Diabetes 2013;14(2):97-105.

Kawasaki E, Oikawa Y, Okada A, Kanatsuna N, Kawamura T Kikuchi T, et al. Zinc transporter 8 autoantibodies complement glutamic acid decarboxylase and insulinoma-associated antigen-2 autoantibodies in the identification and characterization of Japanese type 1 diabetes. J Diabetes Investig 2020;11(5):1181-7.

Yang L, Luo S, Huang G, Peng J, Li X, Yan X, et al. The diagnostic value of zinc transporter 8 autoantibody (ZnT8A) for type 1 diabetes in Chinese. Diabetes Metab Res Rev 2010;26(7):579-84.

Wenzlau JM, Juhl K, Yu L, Moua O, Sarkar SA, Gottlieb P, et al. The cation efflux transporter ZnT8 (Slc30A8) is a major autoantigen in human type 1 diabetes. Proc Natl Acad Sci U S A. 2007;104(43):17040-5.

Winter WE, Schatz DA. Autoimmune markers in diabetes. Clin Chem 2011;57(2):168-75.

Niechciał E, Rogowicz-Frontczak A, Piłaciński S, Fichna M, Skowrońska B, Fichna P, et al. Autoantibodies against zinc transporter 8 are related to age and metabolic state in patients with newly diagnosed autoimmune diabetes. Acta Diabetol 2018;55(3):287-94.

Kawasaki E, Uga M, Nakamura K, Kuriya G, Satoh T, Fujishima K, et al. Association between anti-ZnT8 autoantibody specificities and SLC30A8 Arg325Trp variant in Japanese patients with type 1 diabetes. Diabetologia 2008;51(12):2299-302.

Wenzlau JM, Liu Y, Yu L, Moua O, Fowler KT, Rangasamy S, et al. A common nonsynonymous single nucleotide polymorphism in the SLC30A8 gene determines ZnT8 autoantibody specificity in type 1 diabetes. Diabetes 2008;57(10):2693-7.

Trisorus C, Aroonparkmongkol S, Kongmanas HB, Sahakitrungruang T. Prevalence of islet autoantibodies in Thai juvenile-onset type 1 diabetes. Pediatr Int 2018;60(11):1002-7.

Libman IM, Pietropaolo M, Trucco M, Dorman JS, LaPorte RE, Becker D. Islet cell autoimmunity in white and black children and adolescents with IDDM. Diabetes Care 1998;21(11):1824-7

Dejkhamron P, Santiprabhob J, Likitmaskul S, Deerochanawong C, Rawdaree P, Tharavanij T, et al. Type 1 diabetes management and outcomes: a multicenter study in Thailand. J Diabetes Investig 2021;12(4):516-26.

Clements MA, Foster NC, Maahs DM, Schatz DA, Olson BA, Tsalikian E, et al. Hemoglobin A1c (HbA1c) changes over time among adolescent and young adult participants in the T1D exchange clinic registry. Pediatr Diabetes 2016;17(5):327-36.