ความชุกของโรคอ้วน โรคอ้วนที่ไม่ได้รับการวินิจฉัยและภาวะแทรกซ้อนของโรคอ้วนจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ของโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย

กฤษณะ สุวรรณภูมิ; ศิรวิทย์ ทรงคุณ; กนต์ธร กูลกิจพัฒนา; โกเมน จันทรมณี; ขวัญวรินทร์ ส่งส่อง; เจษฎากร ศิริตัน; ปวีณ์นุช หมั่นธโนปจัย; วิภาวี บุญมี; ศุภกิตติ์ เจนวิถีสุข

ผู้แต่ง

กฤษณะ สุวรรณภูมิ สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ศิรวิทย์ ทรงคุณ สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
กนต์ธร กูลกิจพัฒนา สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
โกเมน จันทรมณี สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ขวัญวรินทร์ ส่งส่อง สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
เจษฎากร ศิริตัน สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ปวีณ์นุช หมั่นธโนปจัย สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
วิภาวี บุญมี สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ศุภกิตติ์ เจนวิถีสุข สาขาวิชาเวชศาสตร์ครอบครัวและเวชศาสตร์ป้องกัน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

คำสำคัญ:

โรคอ้วน, ดัชนีมวลกาย, โรคความดันโลหิตสูง, โรคเบาหวานชนิดที่ 2, โรคไขมันในเลือดสูง

บทคัดย่อ

ในปัจจุบันอุบัติการณ์ของโรคอ้วนเพิ่มขึ้นทุกขณะ และพบว่ามีความสัมพันธ์ที่ชัดเจนระหว่างดัชนีมวลกายที่เพิ่มขึ้นกับความชุกของโรคเรื้อรัง แต่กลับพบว่ามีผู้ป่วยจำนวนมากที่ไม่ได้รับการวินิจฉัยเป็นโรคอ้วน การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกของโรคอ้วน ความชุกของโรคอ้วนที่ไม่ได้รับการวินิจฉัย และความชุกของภาวะแทรกซ้อนของโรคอ้วน จากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ของโรงพยาบาล มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เป็นการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนา ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง โดยรวบรวมข้อมูลผู้ป่วยนอกที่อายุมากกว่า 18 ปี โดยไม่รวมผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2559 ถึง 31 ธันวาคม 2563 จากผู้ป่วยนอกทั้งหมด 327,300 คน มีผู้ป่วยที่มีครบทั้งน้ำหนักและส่วนสูงจำนวน 135,112 คน เมื่อใช้เกณฑ์โรคอ้วน คือดัชนีมวลกายตั้งแต่ 25 กก./ตร.ม. ขึ้นไป พบโรคอ้วนร้อยละ 35.6 ซึ่งมีเพียงร้อยละ 15.9 ที่ได้รับการวินิจฉัยโรคอ้วนในเวชระเบียน และพบความชุกของโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน และโรคไขมันในเลือดสูงในผู้ป่วยโรคอ้วนคิดเป็นร้อยละ 21.3, 12.3 และ 32.4 ตามลำดับ เมื่อใช้เกณฑ์โรคอ้วนคือดัชนีมวลกายตั้งแต่ 30 กก./ตร.ม.ขึ้นไป พบโรคอ้วนร้อยละ 9.5 มีร้อยละ 33.5 ที่ได้รับการวินิจฉัยโรคอ้วนในเวชระเบียน และพบความชุกของโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน

References

World Obesity Federation. Obesity and overweight [Internet]. 2020 [cited 2020 Jun 17]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight.

Aekplakorn W, Pukcharoan H, Thaikla K, Satheannoppakao W. The fifth national health examination survey 2014. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2016.

Crawford AG, Cote C, Couto J, Daskiran M, Gunnarsson C, Haas K, et al. Prevalence of obesity, type II diabetes mellitus, hyperlipidemia, and hypertension in the United States: findings from the GE Centricity Electronic Medical Record database. Popul Health Manag 2010;13(3):151-61.

Brill A. The long-term returns of obesity prevention policies [Internet]. 2013 [cited 2020 Jun 17]. Available from: https://www.rwjf.org/en/library/research/2013/04/the-long-term-returns-of-obesity-prevention-programs.html.

Thavorncharoensap M, Suksomboon N, Pitayatienanan P, Yothasamut J, Aekplakorn W, Tirawattana Y. Impact of obesity on economics and quality of life in Thailand [Internet]. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2011 [cited 2020 Jun 17]. Available from: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/3502. (in Thai)

Mattar A, Carlston D, Sariol G, Yu T, Almustafa A, Melton GB, et al. The prevalence of obesity documentation in primary care electronic medical records. Appl Clin Inform 2017;08(01):67-79.

Banerjee ES, Gambler A, Fogleman C. Adding obesity to the problem list increases the rate of providers addressing obesity. Fam Med 2013;45(9):629-33.

Baer HJ, Wee CC, Orav EJ, Frolkis JP, DeVito K, Burdick E, et al. Use of electronic health records for addressing overweight and obesity in primary care. Clin Trials 2015;12(4):374–83.