สุขภาวะ ทัศนคติ และพฤติกรรมความปลอดภัยในการขับขี่ของผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะเขตเมือง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัจจุบันมีการใช้บริการรถยนต์สาธารณะในเขตเมืองมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่องมาจากการขยายตัวของเมืองและความต้องการในการเดินทางของประชาชนที่สูงขึ้น ปัญหาอุบัติเหตุทางถนนยังคงเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของผู้โดยสารและผู้ใช้ถนนทั่วไปโดยเฉพาะในเขตเมือง ซึ่งมีความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุสูงกว่าพื้นที่อื่น โดยสาเหตุหลักมาจากพฤติกรรมเสี่ยงของผู้ขับขี่ องค์การอนามัยโลกเรียกร้องให้ทุกประเทศ และทุกภาคีเครือข่ายยึดหลักวิถีแห่งระบบที่ปลอดภัยในการดำเนินงาน เพื่อให้บรรลุเป้าหมายลดการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนให้ได้อย่างน้อย 50% ภายในปี 2573 ผู้ศึกษาจึงสนใจที่จะศึกษาสุขภาวะ ทัศนคติ พฤติกรรมด้านความปลอดภัยในการขับขี่รถยนต์ของผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะเขตเมือง และความสัมพันธ์ระหว่างสุขภาวะ ทัศนคติ พฤติกรรมด้านความปลอดภัยในการขับขี่กับการเกิดอุบัติเหตุของผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะเขตเมือง เพื่อนำผลการศึกษาปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการเกิดอุบัติเหตุในกลุ่มผู้ขับขี่รถสาธารณะโดยตรง และใช้เป็นแนวทางในการวางแผนสร้างความตระหนักรู้อย่างเหมาะสมในผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะต่อไป โดยทบทวนวรรณกรรม
และศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากผู้ที่มารับการตรวจสมรรถนะการขับขี่ทุกรายที่มีใบขับขี่ประเภทรถยนต์สาธารณะ ณ สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2566 ถึง 31 มีนาคม 2567 จำนวน 834 คน โดยใช้แบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นพบว่า เป็นเพศชาย ร้อยละ 85.0 มีอายุระหว่าง 51-60 ปี ร้อยละ 28.1 จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ร้อยละ 33.0 มีประสบการณ์การขับขี่รถยนต์สาธารณะมากกว่า 15 ปี ร้อยละ 40.6 ไม่มีโรคประจำตัว ร้อยละ 73.3 ไม่มีประวัติการสูบบุหรี่ ร้อยละ 54.0 มีประวัติการดื่มสุรา ร้อยละ 62.8 ดื่มเครื่องดื่มชูกำลัง ร้อยละ 54.4 ดื่มกาแฟ ร้อยละ 78.1 และมีประวัติการเกิดอุบัติเหตุ ร้อยละ 44.2 มีทัศนคติในการขับขี่รถยนต์สาธารณะในระดับดีมาก (=4.48±0.27) มีพฤติกรรมการขับขี่รถยนต์สาธารณะอย่างปลอดภัยโดยรวมของอยู่ในระดับดี (=3.68±0.46) เพศ โรคประจำตัว ระยะเวลาการขับขี่รถยนต์รถสาธารณะการสูบบุหรี่ และระยะเวลาการนอนหลับมีความแตกต่างของการเกิดอุบัติเหตุระหว่างกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)
สรุปการป้องกันอุบัติเหตุในกลุ่มผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะควรให้ความสำคัญกับการควบคุมระยะเวลาในการขับรถ การตรวจ และติดตามสุขภาพของผู้ขับขี่ที่มีโรคประจำตัว การส่งเสริมให้ผู้ขับขี่ได้รับการพักผ่อนอย่างเพียงพอ และการรณรงค์ลดการสูบบุหรี่ รวมถึงอาจต้องมีมาตรการเฉพาะที่แตกต่างกันตามเพศของผู้ขับขี่และควรศึกษาเพิ่มเติม เนื่องจากอาจมีปัจจัยแทรกซ้อนอื่นๆ ที่ส่งผลต่อความสัมพันธ์เหล่านี้ได้
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ประกาศเกี่ยวกับลิขสิทธิ์
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารสถาบันราชประชาสมาสัย ถือว่าเป็นผลงานทางวิชาการหรือการวิจัย และวิเคราะห์ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ ไม่ใช่ความเห็นกองบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้นิพนธ์จำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
นโยบายส่วนบุคคล
ชื่อและที่อยู่อีเมลที่ระบุในวารสารสถาบันราชประชาสมาสัย จะถูกใช้เพื่อวัตถุประสงค์ตามที่ระบุไว้ ในวารสารเท่านั้น และจะไม่ถูกนำไปใช้สำหรับวัตถุประสงค์อื่น หรือต่อบุคคลอื่นใด
เอกสารอ้างอิง
Du Z, Deng M, Lyu N, Wang Y. A review of road safety evaluation methods based on driving behavior. J Traffic Transp Eng (Engl Ed). 2023;10(5):743-761. Available from: https://doi.org/10.1016/j.jtte.2023.07.005
Boonrittipol W. Causal Factor Analysis Influencing Accidents of Truck Drivers [master's thesis]. Chonburi: Burapha University; 2016. 391 p. (in Thai)
Kulaeksorcha P, Inthanu J, Piriyawat S, Upayokin A. A study on speeding and driving behavior on Chonburi's urban fringe roads [internet]. Chonburi. The 25th National Convention on Civil Engineering; 2020 Jul 15-17 [cited 2025 April 15]. 7 p. Available from: https://conference.thaince.org/index.php/ncce25/article/view/498 (in Thai)
Department of Disease Control (TH), Injury Prevention Division. Thailand road accident situation 2023. [internet]. Bangkok: Ministry of Public Health; 2023. [cited 2025 April 14]. 51 p. Available from: https://dip.ddc.moph.go.th/new/3base_status_new (in Thai)
Thailand Development Research Institute. Thailand road safety report (2022-2023). [internet]. Chonburi: Thailand Development Research Institute; 2023. [cited 2025 April 14]. 56 p. Available from: https://tdri.or.th/2024/12/thai-road-safty-report-2022-2023 (in Thai)
Office of Transport and Traffic Policy and Planning. Road accident situation analysis of the Ministry of Transport, 2022. [internet]. Bangkok: Ministry of Transport; 2023. [cited 2025 April 15]. 75 p. Available from https://www.otp.go.th/uploads/tiny_uploads/AnnualReport/2566/OTPAnnualReportENG2566_comp. (in Thai)
Traffic and Transportation Department Bangkok Metropolitan Administration. Bangkok traffic and transportation statistics 2023. [internet]. Bangkok: Bangkok Metropolitan Administration; 2023. [cited 2025 Jan 25]. 148 p. Available from https://traffic.bangkok.go.th/TrafficINFO/StatBook/ 2021/TrafficStat2021_Eng.pdf (in Thai)
Department of Disease Control (TH), Bureau of Non-Communicable Diseases. Road traffic accident situation in Thailand 2023. [internet]. Bangkok: Ministry of Public Health; 2023. [cited 2025 Feb 25]. 140 p. Available from https://www.thaihealth.or.th/wp-content/uploads/2023/11/Thai-Health-2023.pdf (in Thai)
Ongkittikul S. A Study Project to Monitor and Evaluate the Road Safety Master Plan B.E. 2565-2570. [internet]. Bangkok: Thailand Development Research Institute; National Research Council of Thailand; 2023. [cited 2025 Feb 24]. 112 p. Available from https://tdri.or.th/2024/08/570433/. (in Thai)
Chatbanchachai W. Road accident situation and problem management in Thailand. Journal of Emergency Medicine of Thailand. 2022;2(2)187-198. (in Thai)
Ajzen, I. Perceived behavioral control, self‐efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior. Journal of Applied Social Psychology. 2002;32(4):665–683.
Rosenstock, I. M. Historical origins of the health belief model. Health Education Monographs. 1974;2(4):328-335.
Heyeema S, Maka M, Jeknu R. Attitudes of Students at Narathiwat Technical College and Princess of Naradhiwas University about "The Policy of Safe Driving" by Turning on the Head Lights and Wearing Safety Helmets. Princess of Naradhiwas University Journal [internet]. 2009 [cited 2025 April 14];1(3):118-129. Available from: https://li01.tci- thaijo.org/index.php/pnujr/article/view/53647 (in Thai)
Poolpol J. A Study of Safety of Inter-City Passenger Van Services in Southern Thailand [master's thesis]. Songkhla: Prince of Songkla University; 2015. 195 p. (in Thai)
Anantakarn K. Driving behaviors in Bangkok using GPS-equipped vehicles: case study of gasoline, diesel, LPG and CNG [dissertation]. Bangkok: Faculty of Engineering, Thammasat University; 2016. 130 p. (in Thai)
Juntarakul N, Inyim N, Preemanote P, Ruangchuay Tooprakai S. A Study of Safe Driving Behavior for Logistics Transport Vehicles. In: The 12th National Conference of Nakhon Pathom Rajabhat University; 2020 Jul 9-10; Nakhon Pathom, Thailand. Nakhon Pathom Rajabhat University; 2020. [cited 2025 April 14];10:11-7. Available from: https://publication.npru.ac.th/handle/123456789/867 (in Thai)
Krongchuen M. A Study of Health Impacts from Public Passenger Vans. Nonthaburi: Bureau of Health Impact Assessment, Department of Health, Ministry of Public Health; 2019. 47 p. (in Thai)
Dusadeewijai P, Supawattanabodee B. Perceived risk of medical conditions that lead to traffic accidents and opinion on current medical examinations for driver's licenses. Institute for Urban Disease Control and Prevention Journal. 2024;9(2):71-84. (in Thai)
Chaturapornpracit C. Factors influencing the driving behavior causing the traffic rule violation on state highway. J MCU Nakhondhat. 2021;8(6):348-60. (in Thai)
Tipakornkiat C. Development of Intelligent System of Logistic to Evaluate Safe Driving Behaviors of Passenger Van and Truck Transportation. Songkhla: Rajamangala University of Technology Srivijaya; 2018. 280 p. (in Thai)
Chuadamrong P. Personality traits involved in Driving Behaviors and Traffic accident. Institute for Urban Disease Control and Prevention Journal. 2024;9(1):21-35. (in Thai)
