แนวทางการพัฒนาระบบเฝ้าระวังทางโภชนาการเด็กวัย 3-5 ปีในอำเภอหล่มสัก

บทคัดย่อ

ที่มาและความสำคัญ ภาวะโภชนาการที่ดี เป็นรากฐานสำคัญของการมีสุขภาพดีตลอดชีวิต เด็กอายุ 3-5 ปี เป็นช่วงวัยที่มีความสำคัญ สมองและร่างกายมีการเจริญเติบโตและพัฒนาตลอดเวลา เป็นช่วงวัยที่มีการเรียนรู้ได้สูง การส่งเสริมภาวะโภชนาการของเด็กปฐมวัยจึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกทางภาวะโภชนาการของเด็กวัย 3-5 ปี, ศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหารของครอบครัว และประเมินระบบเฝ้าระวังภาวะทางโภชนาการของเด็กวัย 3-5 ปี ของโรงพยาบาลหล่มสัก และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในอำเภอหล่มสัก
วิธีการศึกษา เป็นการศึกษาแบบผสม Cross sectional descriptive study กลุ่มตัวอย่างสุ่มอย่างง่ายเด็กอายุ 3-5 ปี จำนวน 380 คน พยาบาลผู้รับผิดชอบงานอนามัยแม่และเด็ก จำนวน 32 คน และกุมารแพทย์ 1 คน โดยใช้แบบบันทึกข้อมูลและแบบประเมิน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงบรรยาย
ผลการศึกษา พบความชุกน้ำหนักอ้วน ร้อยละ 2.10 น้ำหนักผอมระดับปานกลางและรุนแรง ร้อยละ 3.7 และเตี้ยระดับปานกลางและรุนแรงร้อยละ 11.58 พบพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสมน้อยกว่าเกณฑ์ในเรื่อง บริโภคอาหารในแต่ละกลุ่ม และอาหารและยาที่มีธาตุเหล็ก พฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมคือ การกินขนม (=2.09, SD.=0.78) ดื่มเครื่องดื่มที่มีรสหวาน (=2.31, SD.=0.84) ขนมขบเคี้ยว (=2.25, SD.=0.84) และอาหารเมนูซ้ำๆ (=2.44, SD.= 0.85) ระบบเฝ้าระวังด้านโภชนาการรับผิดชอบโดยโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล มีแนวทางปฏิบัติและการส่งต่อภายใต้การดูแลของ
กุมารแพทย์ แต่ยังไม่ครอบคลุมในหลายด้าน
สรุป เด็กอายุ 3- 5 ปีมีสัดส่วนน้ำหนักและส่วนสูงสมส่วนต่ำกว่าเกณฑ์ และภาวะโภชนาการทั้งขาดและเกินเกณฑ์ มีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมหลายๆด้าน และระบบเฝ้าระวังทางโภชนาการยังไม่ครอบคลุมหลายด้าน