ลักษณะทางคลินิกและปัจจัยที่มีผลต่อความรุนแรงของอาการถอนยาในทารกจากมารดาที่ใช้สารเมทแอมเฟตามีนระหว่างการตั้งครรภ์

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: การใช้สารเสพติดในหญิงตั้งครรภ์มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆในทารกและทารกมักมีอาการถอนยา ซึ่งส่งผลเสียต่อระบบร่างกาย ทำให้ต้องนอนโรงพยาบาลและเพิ่มค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาล การศึกษาปัจจัยที่มีผลต่ออาการถอนยาที่เกิดขึ้นกับทารกโดยแบบประเมินภาวะถอนยาในทารกแรกเกิด Neonatal Abstinence Scoring System(NAS score)จะช่วยให้ผู้รักษาทราบถึงแนวทางการจัดการดูแลและอาจลดภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นกับทารก

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาลักษณะทางคลินิกและปัจจัยที่มีผลต่ออาการถอนยามาก NAS score ≥ 4 ในทารกที่คลอดจากมารดาที่ใช้สารเมทแอมเฟตามีนขณะตั้งครรภ์

วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนของโรงพยาบาลทำการคัดเลือกทารกที่ผลตรวจสารเมทแอมเฟตามีนในปัสสาวะของทารกให้ผลบวกในระหว่างปี พ.ศ. 2562-2566ใช้แบบบันทึกข้อมูลในการเก็บข้อมูลและทำการวิเคราะห์ข้อมูลในรูปแบบ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ถดถอยลอจิสติก (logistic regression analysis)

ผลการศึกษา: มีทารกที่อยู่ในเกณฑ์การศึกษาครั้งนี้ทั้งสิ้น 49 ราย เป็นเพศชาย ร้อยละ 83.7 มีทารกคลอดก่อนกำหนด ร้อยละ 59.2 และน้ำหนักเเรกเกิดต่ำกว่า 2,500 กรัม ร้อยละ 65.3 พบทารกกลุ่มที่มีอาการถอนยาน้อย NAS score น้อยกว่า 4 ร้อยละ 61.2 และทารกกลุ่มที่มีอาการถอนยามาก NAS score มากกว่าเท่ากับ 4 ร้อยละ 38.8 ระยะเวลานอนโรงพยาบาลกลุ่มถอนยามาก 4.1±1.1 วัน ปัจจัยที่มีผลต่ออาการถอนยามากได้แก่ อายุครรภ์ครบกำหนด ≥ 37 สัปดาห์ (OR 4.29, 95%CI 1.15-15.97; p value 0.030) และทารกที่ได้รับช่วยกู้ชีพหลังเกิด (OR 6.46, 95%CI 1.15-36.46; p value 0.035) และทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดมากกว่า 2,500 กรัม (OR 14.08 , 95%CI 3.37-58.83; p value<0.001) เมื่อวิเคราะห์แบบ multivariate analysisพบว่าปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดอาการถอนยามากในทารกจากมารดาที่ใช้สารเมทแอมเฟตามีนขณะตั้งครรภ์ ได้แก่ น้ำหนักแรกเกิดมากกว่า 2,500 กรัม (adjusted OR 8.96 , 95%CI 1.76-45.49; p value 0.008)

สรุป: ทารกที่เกิดจากมารดาที่ใช้สารเมทแอมเฟตามีนระหว่างตั้งครรภ์มีอาการถอนยาทุกราย พบหนึ่งในสามส่วนของทารกมีอาการถอนยามาก ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อวางแนวทางการดูแลทารกจากมารดาที่ใช้สารเมทแอมเฟตามีน