การพัฒนารูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัย สำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด สถาบันราชประชาสมาสัย

Main Article Content

เอมปวีร์ ฐิติโสภณศักดิ์
ชายหาญ รุ่งศิริแสงรัตน์
นิวัตน์ หลิวศาสวัตธนา
สุจิตรา บุญพิมพ์

บทคัดย่อ

ความปลอดภัยของผู้ป่วยเป็นหัวใจสำคัญของการให้บริการผ่าตัดในสถานบริการสาธารณสุขทุกระดับเนื่องจากการผ่าตัดมีโอกาสเกิดความเสี่ยงและภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ ความเสี่ยงจากการเสียเลือดมากผิดปกติ ความเสี่ยงจากการให้ยาระงับความรู้สึก ความเสี่ยงที่เกิดจากภาวะลิ่มเลือดอุดตัน และภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรมที่มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนตามอายุ และโรคประจำตัวของผู้ป่วย เช่น ผู้ป่วยโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน เป็นต้น การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดตาม AEMPAVEE MODEL โดยใช้การศึกษาเชิงปฏิบัติการ ประกอบด้วย 4 ระยะ ระยะที่ 1 ทำความเข้าใจปัญหารูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด ระยะที่ 2 ยกร่างรูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด ระยะที่ 3 ทดลองใช้รูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดที่ร่างขึ้น และระยะที่ 4 ประเมินผลการนำรูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดไปใช้ประชากรเป้าหมายของการศึกษา ได้แก่ ผู้ให้บริการ (จักษุแพทย์, ศัลยแพทย์, วิสัญญีพยาบาล, พยาบาลวิชาชีพห้องผ่าตัด) และผู้รับบริการ (ผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัด) รวม 26 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบสังเกตการณ์แบบไม่มีส่วนร่วม แบบประเมินการยอมรับ แบบตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัย แบบประเมินความพึงพอใจ แบบตรวจสอบความครบถ้วนของรูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัย และแบบคัดลอกข้อมูล ระยะเวลาการศึกษาระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - กรกฎาคม 2567
ผลการศึกษาพบว่า เมื่อนำรูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยที่พัฒนาขึ้นมาใช้ ไม่มีการผ่าตัดผิดคน ผิดข้าง ผิดตำแหน่ง หรือการใส่อวัยวะเทียมผิดพลาด ไม่มีการติดเชื้อที่ตำแหน่งแผลผ่าตัดสะอาด และไม่มีการระบุตำแหน่งผ่าตัดผิดพลาด ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่า กลุ่มประชากรเป้าหมายทั้งหมด มีความพึงพอใจอย่างมาก ปรากฏค่าเฉลี่ย 4.88 (Mean = 4.88 SDequation0.32) และมีการยอมรับเป็นอย่างมากเช่นกัน 4.88 (Mean = 4.88 SDequation0.32) จากผลการศึกษาดังกล่าวข้างต้น สถาบันราชประชาสมาสัยควรพิจารณานำรูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัยสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดตาม AEMPAVEE MODEL มาปรับใช้ให้ครอบคลุมทุกหน่วยงานที่มีการผ่าตัดหรือหัตถการ เพราะสามารถลดความเสี่ยงจากการผ่าตัดและป้องกันการเกิดอุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ได้เป็นอย่างดี


 

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
ฐิติโสภณศักดิ์ เ, รุ่งศิริแสงรัตน์ ช, หลิวศาสวัตธนา น, บุญพิมพ์ ส. การพัฒนารูปแบบการตรวจสอบรายการผ่าตัดปลอดภัย สำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด สถาบันราชประชาสมาสัย. J Raj Pracha Samasai Institute [อินเทอร์เน็ต]. 20 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 23 สิงหาคม 2025];9(2):1-14. available at: https://he04.tci-thaijo.org/index.php/rpsi/article/view/2744
ประเภทบทความ
นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Article)

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. WHO guidelines for safe surgery: Safe surgery saves lives [Internet]. Geneva. World Health Organization; 2009 [cited 2025 Feb 11]. 133 p. Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/44185/9789241598552_eng.pdf?sequence =1

Healthcare Accreditation Institute (Public Organization). National Patient Safety Goal; SIMPLE Thailand 2018. Bangkok: Hospital Accreditation Institute; 2024. (in Thai)

Leerapan, P Research for Solving Health Problems: Concepts and Action Research Processes. Bangkok: Charoendee Munkong Printing Press; 2024. (in Thai)

Pongpanich T, Lorkittchon T, Maknuan S. Development of a Safety System Model to Prevent Infection in Operating Theatre Nursing Department, Rajavithi Hospital. Journal of the Ministry of Public Health. 2020;30(1):174-81. (in Thai)

Kasatpibal N, Punjasawadwong Y, Chitreecheur J, Chotirosniramit N, Sirakamon S, Pakvipas P. Implementation and Compliance with World Health Organization Surgical Safety Checklist in Government and Private Hospitals in Thailand for Quality Improvement and safety among Patients Undergoing Surgery. Chiang Mai: Chiang Mai University, Faculty of Nursing; 2008. (in Thai)

Bureau of Nursing. Nursing Standard in Hospitals 3rd ed. Bangkok: War Veterans Organization Printing Press; 2008. (in Thai)

Ongprasert S, Lorkittchon T, Kaewmak J. Development of a patient Care System for Surgical Safety Compliance with WHO Guidelines at Rajvithi Hospital. Journal of the Department of Medical Service. 2018;43(3):125-9. (in Thai)

Tangtong S, Makmee P, Sermwatanakul W. Compliance with Surgical Safety Checklist Completion at Phichit Hospita. Thai journal of Anesthesiol. 2018;44(2):69-72. (in Thai)

Harris K, Søfteland E, Moi AL, Harthug S, Ravnøy M, Storesund A, et al. Development and validation of patients’ surgical safety checklist. BMC Health Service Research [Internet]. 2022 [cited 2024 Jan 7];22(259):1-12. Available from: https://bmchealthservres.biomedcentral.com/ articles/10.1186/s12913-022-07470-z doi. 10.1186/s12913-022-07470-z

Cohen JM, Uphoff, N. Participation's Place in Rural Development: Seeking Clarity Through Specificity. World Development [Internet]. 1980 [cited 2024 Jan 7];8(3):213-235. Available from: https://www.researchgate.net/publication/4897194_Participation%27s_Place_in_Rural_Development_Seeking_Clarity_Through_Specificity

Jungsamarn S, Pangsuk P. Development of Surgical safety checklist in Operating Room in Surin Hospital. Udonthani Hospital Medical Journal. 2018;28(2):131-39. (in Thai)

Siwawut J, Thiangchanya P, Thongsuk P. Non-technical Skills of Perioperative Nurses for Patient Safety in Tertiary Hospital, Thailand. Nursing Journal. 2019;47(4):458-69. (in Thai)

Pralun S. The Effectiveness of Teamwork Model on Patient Safety in Surgical Theater, Nakhonphanom Hospital. Nakhon Phanom Hospital Journal [Internet]. 2020 [Cited 2024 Jan 28] Available from: https://nkphospitaljournal.wordpress.com/wp-ontent/uploadsc/2021/09/01-e0b 89be0b8a3e0b8b0e0b8aae0b8b4e0b897e0b898e0b8b4e0b89ce0b8a5e0b882e0b8ade0b887e0b8 81e0b8b2e0b8a3e0b983e0b88ae0b989e0b8a3e0b8b9e0b89be0b981e0b89ae0b89ae0b881e0b8 b2e0b8a3e0b897e0b8b3e0b.pdf (in Thai)

Kamales K. Development of guidelines for monitoring the safety of patient care in the Operating room Nong Khai Hospital. Nongkai Hospital Medical Journal. [Internet]. 2566 [Cited 2024 Jan 28 ] Available from: https://nkhospital.moph.go.th/doc/journal/62.pdf (in Thai)

Healthcare Accreditation Institute (Public Organization). Hospital and Healthcare Service Standards, 4th ed. Bangkok: Dee one; 2018. (in Thai)