การพัฒนาแนวทางการใช้บริการห้องปฏิบัติการอย่างคุ้มค่าในโรงพยาบาลนาดูน จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวทางการใช้บริการห้องปฏิบัติการอย่างคุ้มค่าในการตรวจ Hemoglobin A1c (HbA1c) ของผู้ป่วยเบาหวานในโรงพยาบาลนาดูน จังหวัดมหาสารคาม เพื่อลดอัตราการตรวจซ้ำภายใน 90 วัน และประเมินผลการใช้แนวทางการใช้บริการห้องปฏิบัติการอย่างคุ้มค่าในการตรวจ Hemoglobin A1c (HbA1c) ของผู้ป่วยเบาหวาน ระหว่างเดือนตุลาคม 2566 ถึงกันยายน 2567 กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้ป่วยเบาหวาน 1,910 ราย และทีมสหวิชาชีพ 16 คน คัดเลือกแบบเจาะจง ดำเนินการตามขั้นตอนการวิจัยแบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ การวางแผน การปฏิบัติ การสังเกต และการสะท้อนผล แนวทางที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย (1)แนวทางการสั่งตรวจ HbA1c ตามข้อบ่งชี้ทางคลินิก (2)ระบบเตือนความจำอิเล็กทรอนิกส์ในโปรแกรม HOSxP (3)การอบรมทีมสหวิชาชีพ (4)การให้ความรู้ผู้ป่วย และ(5)ระบบติดตามและประเมินผล เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลการตรวจ HbA1c แนวทางการใช้บริการห้องปฏิบัติการ แบบทดสอบความรู้ และแบบประเมินความพึงพอใจ

ผลการวิจัยพบว่า อัตราการตรวจ HbA1c ซ้ำภายใน 90 วันลดลงจากร้อยละ 5.08 ในปี 2566 เป็นร้อยละ 0.37 ในปี 2567 (p < 0.001) คะแนนความรู้เฉลี่ยของทีมสหวิชาชีพเพิ่มจาก 6.25 ± 1.18 เป็น 9.31 ± 0.70 ทันทีหลังอบรม (p < 0.001) และคงอยู่ในระดับสูง (9.06 ± 0.77) หลัง 6 เดือน ผู้ป่วยมีความพึงพอใจในระดับดีมาก (คะแนนเฉลี่ย 4.58 ± 0.44) ผลการวิจัยแสดงว่าแนวทางที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิผลในการลดการตรวจซ้ำที่ไม่จำเป็น เพิ่มความรู้ของทีมสหวิชาชีพ และเพิ่มความพึงพอใจของผู้ป่วย ส่งผลให้เกิดการใช้ทรัพยากรทางการแพทย์อย่างคุ้มค่าและยั่งยืน