การพัฒนารูปแบบการคัดกรองผู้ป่วยวัณโรคปอด โรงพยาบาลนาดูน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการคัดกรองผู้ป่วยวัณโรคปอดและศึกษาผลของการพัฒนารูปแบบการคัดกรองผู้ป่วยวัณโรคปอดโรงพยาบาลนาดูน ระยะเวลา ตุลาคม 2566 - กรกฎาคม 2567 กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย บุคลากรทีมสหวิชาชีพ 17 คน และผู้ป่วยที่สงสัยวัณโรคปอด 68 ราย ดำเนินการ 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน การปฏิบัติการ การทดลองและติดตามประเมินผล และการสะท้อนผล เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบประเมินความรู้ แนวคำถามสัมภาษณ์เชิงลึก และแบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติพรรณนาและ Wilcoxon Signed-Rank Test ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

  ผลการวิจัยการพัฒนารูปแบบการคัดกรองประกอบด้วย 6 แนวทาง ได้แก่ การจัดพยาบาลรับผิดชอบจุดคัดกรอง การจัดพยาบาลรับผิดชอบคลินิกโรคระบบทางเดินหายใจ การจัดการผู้ป่วยไข้ ไอ จาม ให้นั่งรอคัดแยกที่คลินิกโรคทางเดินหายใจ การใช้แบบคัดกรองวัณโรคปอด การส่งช่องทางด่วนสำหรับผู้ป่วยสงสัยวัณโรคปอด และการเพิ่มการสื่อสาร รูปแบบหลังการพัฒนามีความครอบคลุมมากขึ้น ช่วยแยกกลุ่มผู้ป่วยตามระดับความเสี่ยง ลดความแออัดในคลินิกวัณโรค และเพิ่มการตรวจ COVID-19 คะแนนความรู้ของบุคลากรเพิ่มขึ้นจาก 12.53 เป็น 15.71 (P < 0.001) และบุคลากรมีความพึงพอใจต่อระบบคัดกรองในระดับมาก ( = 3.97)

สรุปผลการพัฒนารูปแบบการคัดกรองผู้ป่วยวัณโรคปอดโดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพการคัดกรองได้อย่างมีนัยสำคัญ เพิ่มความรู้ความเข้าใจของบุคลากร และสร้างความพึงพอใจให้กับทั้งผู้ให้และผู้รับบริการ รูปแบบที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในสถานพยาบาลที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน