Clostridium difficile Associated Diarrhea and Colitis

Main Article Content

Somchai Luangjaru

Abstract

ภาวะท้องร่วงและลำไส้ใหญ่อักเสบจากเชื้อ Clostridium dificile เป็นปัญหาแทรกซ้อนที่สำคัญยาปฏิชีวนะ มักเกิดตามหลังการใช้ยาปฏิชีวนะในกลุ่ม clindamycin, ampicillin, amoxycillin และ cephalosporin รุ่นที่ 2 หรือ 3 อาการแสดงทางคลินิกมีได้ตั้งแต่ไม่มีอาการ ท้องร่วง ลำไส้อักเสบทั้งไม่รุนแรงและรุนแรง ภาวะท้องร่วงมักเกิดใน 2-3 วันหลังได้ยาปฏิชีวนะโดยฉพาะผู้ป่วยที่พักรักษาตัวในโรงพยาบาล อาจพบได้หลังจากหยุดยาปฏิชีวนะไปแล้วนานถึง 6-8 สัปดาห์ กลไกการเกิดโรคเชื่อว่ายาปฏิชีวนะที่ได้รับไปทำลายเชื้อจุลินทรีย์ที่อยู่ในลำไส้ ทำให้เชื้อ Clostridiam dificile นี้เพิ่มจำนวนมากขึ้นและสร้างสารพิษก่อให้เกิดพยาธิสภาพตามมา วิธีมาตรฐานในการวินิจฉัยโรคต้องอาศัยการตรวจหาสารพิษชนิดบีในอุจจาระ ซึ่งสารพิษนี้มีฤทธิ์ต่อเซลล์ทดลอง เมื่อตรวจด้วยกล้องส่องตรวจลำไส้ใหญ่จะพบลักษณะตั้งแต่ปกติ เยื่อบุลำไส้บวมแดงเล็กน้อย ตะปุ่มตะป่ำ มีเลือดดออกหรือมีแผ่นเยื่อสีขาวเหลืองปกคลุมอยู่การรักษาประกอบด้วยการหยุดยาปฏิชีวนะที่สงสัยจะทำให้เกิดภาวะนี้ ให้การรักษาตามอาการหรือประคับประคองเรื่องอุจจาระร่วงและการให้ยาปฏิชีวนะเพื่อกำจัดเชื้อ Clostridium difficile นี้ เช่น metronidazole หรือ vancomycin เป็นเวลา 10-14 วัน ส่วนใหญ่อาการต่าง ๆ จะดีขึ้นภายใน 3-5 วัน แต่สามารถเกิดการติดเชื้อซ้ำได้ร้อยละ 20 โดยเฉพาะภายใน 2-3 วันหลังหยุดยาปฏิชีวนะที่ฆ่าเชื้อนี้ การรักษาด้วยยาสูตรเดิมและระยะเวลาเท่าเดิมมักจะได้ผลดี การป้องกันการเกิดภาวะนี้ต้องอาศัยการใช้ยาปฏิชีวนะเมื่อมีข้อบ่งชี้ที่ชัดเจน ไม่พร่ำเพรื่อการล้างมือทุกครั้งหลังสัมผัสผู้ป่วยทุกรายและให้ผู้ป่วยกลับบ้านโดยไว ถ้าไม่มีความจำเป็นต้องพักรักษาตัวในโรงพยาบาล

Article Details

How to Cite
Luangjaru, S. (2025). Clostridium difficile Associated Diarrhea and Colitis. Maharat Nakhon Ratchasima Hospital Journal, 23(3), 169–184. retrieved from https://he04.tci-thaijo.org/index.php/MNRHJ/article/view/2566
Section
Refresher course

References

Khan MY, Hall WH. Staphylococcal enterocolitis: treatment with oral vancomycin. Ann Intern Med 1966;65:1-8.

Tedesco FJ, Barton RW, Alpers DH. Clindamycin-associated colitis: a prospective study. Ann Intern Med 1974;81:429-33.

Green RH. The association of viral activation with penicillin toxicity in guinea pigs and hamsters. Yale J Biol Med 1974;47:166-81.

Larson HE, Parry JV, Price AB, Davies DR, Dolby J, Tyrrell DA. Undescribed toxin in pseudomembranous colitis. BMJ 1977;1:1246-8.

Hall IC, O'Toole E. Intestinal flora in newborn infants with a description of a new pathogenic anaerobe, Bacillus difficilis. Am J Dis Child 1935;49:390-402.

Samore MH, Venkataraman L, De Girolami PC, et al. Clinical and molecular epidemiology of sporadic and clustered cases of nosocomial Clostridium difficile diarrhea. Am J Med 1996;100:32-40.

Fekety R, Kim KH, Brown D. Epidemiology of antibiotic-associated colitis: isolation of Clostridium difficile from the hospital environment. Am J Med 1981;60:906-8.

Kim KH, Fekery R, Batts DH, et al. Isolation Clostidium difficile from the environment and contacts of patients with antibiotic-associated colitis. J Infect Dis1981;143:42-50.

Edes TE, Walk BE, Austin JL. Diarrhea in tube-fed patients: feeding formula not necessarily the cause. Am J Med 1990; 88:91-3.

Donna ZB, Stuart J, Kay S, et al. Acquisition of Clostridium difficile and Clostridium dificile-associated diarhea in hospitalized patients receiving tube feeding. Ann Intem Med. 1998;129:1012-9.

Tabaqchali S. Epidemiological markers of Clostridium difficile. Rev Infect Dis.1990;12(Suppl 2):S192-9.

McFarland LV, Elmer GW, Stamn WE, Mulligan ME. Correlation of immunoblot type, enterotoxin production and cytotoxin production with clinical manifestations of Clostridium difficile infection in a cohort of hospitalized patients. Infect Immun 1991;59:2456-62.

Rocha MF, Maia ME, Bezerra LR, et al. Clostridium difficile toxin A induces the release of neutrophil chemotactic factors from rat peritoneal macrophages: role of interleukin-1 beta, tumor necrosis factor alpha, and leukotrienes. Infect Immun 1997;65:2740-6.

Calderon GM, Torres-Lopez J, Lin TJ, et al. Effects of toxin A from Clostridium difficile on mast cell activation and survival. Infect Immun 1998;66:2755-61.

Taylor NS, Thorne G, Bartlett JG. Comparison of two toxins produced by Clostridium difficile. Infect Immun 1981;34:1036.

Sullivan NM, Pettett S, Wilkins TD. Purification and characterization of toxins A and B of Clostridium difficile. Infect Immun 1982;35:1032-40.

Lima AM, Lyerly DM, Wilkins TD, Innos DJ, Guerrant RL. Effects of Clostridium difficile toxin A and B in rabbit small and large intestine in vivo and on cultured cells in vitro. Infect Immun 1988;56:582-8.

Burakoff R, Zhao L, Celifarco AJ, et al. Effects of purified Clostridium difficile toxin A on rabbit distal colon. Gastroenterology 1995;190:348-54.

Just I, Selzer J, Wilm M, Von Eichol-Streiber C, Mann M, Aktories K.Glucosylation of Rho proteins by Clostridium difficile toxin B. Nature 1995;375: 500-3.

Vikennes K, Lund-Tonnesen S, Schreiner A.Clostridium difficile-associated diarrhea after short term vaginal administration of clindamycin. Am J Gastroenterol 1999;94:1969-70.

Crabtree TD, Pelletier SJ, Gleason TG,et al. Clinical characteristics and antibiotic utilization in surgical patients with Clostridium difficile-associated diarrhea. Am Surg 1999;65:507-11.

Larson HE, Barclay FE, Honour P, Hill ID. Epidemiology of Clostridium difficile in infants. J Infect Dis 1982;146:727-33.

Eglow R, Pothoulakis C, Itzkowitz S, et al. Diminished Clostridium difficile toxin A sensitivity in new born rabbit ileum is associated with decreased toxin A receptor. J Clin Invest 1992;90:822-9.

Kelly CP, Pothoulakis C, Orellana J, elamont JT. Human colonic aspirates containing immunoglobulin A antibody to Clostridium difficile toxin A inhibit toxin A receptor binding. Gastroenterology 1992;102:35-40.

Kelly CP, Pothoulakis C, LaMont JT. Clostridium difficile colitis. N Engl J Med 1992;330:257-62.

Ratmaike RN, Jones TE. Mechanisms of drug-induced diarrhea in the elderly. Drugs Aging 1998;13:245-53.

John GB. Pseudomembranous enterocolitis and antibiotic-associated colitis. In: Feldman M, Scharschmidt BF, Slei senger MH, editors. Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and liver disease: pathophysiology/diagnosis/management. 6th ed. Philadelphia: WB Saunders;1998.p. 1633-47.

Nair S, Yadav D, Corpuz M, et al. Clostridium difficile colitis: factors influencing treatment failure and relapse-a prospective evaluation. Am J Gastroenterol 1998;93:1873-6.

Mulligan ME, Miller SD, McFarland LV, et al. Elevated levels of serum immunoglobulins in asymptomatic carriers of Clostridium difficile. Clin Infect Dis 1993;16(Suppl 4): S239-44.

Warny M, Vaerman JP, Avessani V, et al. Human antibody response to Clostridium difficile toxin in relation to clinical course of infection. Infect Immun 1994;62:384-9.

Samuel M. Clostridium difficile Colitis. [Letters to the Editor] AJG 1999;94:1115-6.

Barbut F,Meynard JL, Guiguet M, et al. Clostridium difficile-associated diarrhea i n HIV-infected patients: epidemiology and risk factors. J Acquir Immune Defic Syndr Hum Retrovirol 1997;16:176-81.

Bignardi GE. Risk factors for Clostridium difficile infection. J Hosp Infect 1998;40:1-15.

Robert K., Cleary A. Clostridium difficile-associated diarrhea and colitis: clinical manifestations, diagnosis, and treatment. Dis Colon Rectum 1998;41:1435-49.

Viswanath YKS, Griffiths CDM. The role of surgery in pseudomembranous enterocolitis. Postgrad Med J 1998;74:216-9.

McFarlandLV. Risk factor for antibiotic-associated diarrhea. A review of the literature. Ann Med Intern 1998;149:261-6.

McFarland LV, Mulligan ME, Kwok RYY, Stamm WE. Nosocomial acquisition of Clostridium difficile infection. N Engl J Med 1989;320:204-10.

Tabaqchali S, Jumaa P. Diagnosis and management of Clostridium difficile infection. BMJ 1995;310:1375-80.

Castagliuolo I, Riegler M, Pasha A, et al. Neurokinin-1 (NK-1) receptor is required in Clostridium dificile-induced enteritis. J Clin Invest 1998;101:1547-50.

Fiorentini C, Fabbri A,Falzano L,et al. Clostridium difficile toxin B induces apoptosis in intestinal cultured cells. Infect Immun 1998;66:2660-5.

Riegler M, Sedivy R, Pothoulakis C,et al. Clostridium difficile toxin B is more potent than toxin A in damaging human colonic epithelium in vitro. J Clin Invest 1995;95:2004-11.

Price AB, Davies DR. Pseudomembranous colitis. J Clin Pathol 1977;30:1-12.

Shim JK, Johnson S, Samore MH, Bliss DZ, Gerding DN. Primary symptomless colonization by Clostridium difficile and decreased risk of subsequent diarrhea. Lancet 1998;351:633-6.

Johnson S, Homann SR, Bettin KM, et al. Treatment of asymptomatic Clostridium difficile carriers (fecal excretors) with vancomycin or metronidazole. A randomized, placebocontrolled trial.Ann Intern Med 1992;117:297-302.

Rao SS, Edwards CA, Austen CJ, Bruce C, Read NW. Impaired colonic fermentation of carbohydrate after ampicillin. Gastroenterology 1988;94:928-32.

Hogenauer C, Hammer HF, Krejs GJ, Reisinger EC. Mechanisms and management of antibiotic-associated diarrhea. Clin Infect Dis 1998;27:702-10.

Gerding DN, Brazier JS. Optimal methods for identifying Clostridium difficile infections. Clin Infect Dis 1993;16 (Suppl 4):439-42.

Seppala K, Hjelt L, Supponen P. Colonoscopy in the diagnosis of antibiotic-associated colitis. Scand J Gastroenterol 1981;16:465-8.

RyboltAH,Bennett RG, Laughon BE, Thomas DR, Greenough WS, Bautlett JG. Protein-losing enteropathy associated with Clostridium difficile infection. Lancet 1989;1:1353-5.

Greenfield C, Aguilar Rainzer Jr, Pounder RE, et al. Clostridium difficile and inflammatory bowel disease. Gut 1983;24:713-7.

Gurwith MJ, Rabin HR, Love K, et al. Diarrhea associated with clindamycin and ampicillin therapy Preliminary results of a cooperative study. J Infect Dis 1977;135:S104-10.

Stanley RJ, Melson GL, Tedes Co FJ, Seylos JL. Plain-film finding in severe pseudomembranous colitis. Radiology 1976;188:7-11.

Ros PR, Beutow PC, Pantcgrag - Brown L, Forsmark CE, Soliun LH.Pseudomembranous Colitis. Radiology 1996;198:1-9.

Fishman E, Kaveeru M, Kuhlman JE, Merine DS, Lilmoe KD. CT of pseudomembranous colitis: radiology,clinical and pathologic corelation. Radiology 1991;180:57-60.

Boland GW,Lee MJ,Cats AM, Goa JA, Saini S, Mueller

PR. Antibiotic-induced diarrhea: specificity of abdominal CT for the diagnosis of Clostridium difficile disease. Radiology 1994;191:103-6.

Fekety R, Shoh A. Diagnosis and treatment of C. difficile colitis. JAMA 1993;269:71-5.

Fekety R. Antibiotic-associated colitis. In: Mandell G, Beru nett JE, Dolin R, editors. Principles and practice of infection diseases. 4th ed. New York: Churchill Livingstone; 1996. p. 978-86.

Christina MS. Clinical gastroenterology in the new millenniun/board review 1999, IC 105-113.

Tabaqchali S, Jumoo P. Diagnosis and management of Clostridium difficile infection. BMJ 1995;310:1375-80.

Brazier JS. Role of the laboratory in investigation of Clostridium difficile diarrhea. Clin Infect Dis 1993;16 (Suppl 4):S43-51.

Willey SH, Bartlett JG. Cultures for Clostridium difficile in stools containing a cytotoxin neutralized by Clostridium sondellii antitoxin. J Clin Microbiol 1979;10:880.

Bartlelt JG, Chang TW, Gureeicth M, Gorbach SL. Onderdonk AB. Antibiotic-asso ciated pseudomembranous colitis due to toxin-producing clostridia. N Engl J Med 1978;298:531-4.

Chang TW, Lauermarn M, Bartlelt JG. Cytotoxicity assay in antibiotic-associated. J Infect Dis 1979;140:765-70.

Bartlett JG. Laboratory diagnosis of antibiotic-associated colitis. Lab Med 1981:12:347-50.

Fekety R. Guidelines for the diagnosis and management of Clostridium difficile-asociated diarrhea and colitis. AJG 1997;92:739-50.

Lyerly DM, Barrasa LA, Wilkins TD. Identification of the latex test reactive protein of Clostridium difficile as glutamate dehydrogenase. J Clin Microbiol 1991;29:2639-42.

Woods GL, Iurn PC. Comparison of a dot immunobinding assay, latex agglutination and cytotoxin assay for laboratory diagnosis of Clostridium difficile-associated diarrhea. J Clin Microbiol 1990; 28:855-7.

Wallery T, Milson D. Loperamide-related toxic megacolon on Clostridium difficile colitis. Posgrad Med J 1990;66:582-4.

Bartlett TG. Treatment of Clostridium difficile colitis. Gastroenterology 1985;89:1192-5.

Teasley DG, Gerding DN, Olson MN, et al. Prospective randomized trial of metronidazole versus vancomycin for the treatment of C. difficile associated diarrhea and colitis. Lancet 1983;2:1043-6.

Schweizer MA, Sweiss I, Silver DL, Stellato TA. The clinical spectrum of Clostridium dificile colitis in immunocom-promised patients. Am Surg 1996;62:603-8.

Oliva SL,Guglielma BJ, Jacobs R, Pons VG. Failures of intravenous vancomycin and intravenous metronidazole to prevent of treat antibiotic associated pseudomembranous colitis. J Infect Dis 1989;153:1154-5.

Shutlleworth R, Taylor M, Jones DM. Antimicrobial susceptibilities of Clostridium difficile. J Clin Pathol 1980;33:1002-5.

Young GP, Ward PB, Bayley N. Antibiotic-associated colitis due to Clostridium difficile: double-blind comparison of vancomycin with bacitracin. Gastroenterology 1985; 89:1038-45.

Wenisch C, Parschalk B, Hasenhundi M. Hirschl AM, Graninger W. Comparison of vancomycin, teicoplanin, metronidazole and fusidic acid for the treatment of Clostridium dificile-associated diarrhea. Clin Infect Dis 1992:813-8.

De Lalla F, Nicolin Rinaldi E, et al. Prospective study of oral teicoplanin versus oral vancomycin for therapy of pseudomembranous colitis and Clostridium difficile-associated. Antimicrob Agent Chemother 1992;36:2192-6.

Schwan A, Sjolin S, Trottestam U, Aronsson B. Relapsing Clostridium difficile enterocolitis cured by rectal infusion of normal feces. Scand J Infect Dis 1984;16:211-5.

Surawicz CM,Elmer GW,Speelman P,Mc Farland LV, Chinn J, Van Belle G. Prevention of antibiotic-associated diarrhea by Saccharomyces boulard: a prospective study. Gastroenterology 1989;96:981-8.

Salcedo J, Keates S, Pathoulakis C, et al. Intravenous immunoglobulin therapy for severe Clostridium difficile colitis. Gut 1997;41:366-70.

Holmes NJ. Clostridium difficile colitis. Curr Surg 1996;53:16-9.

Rubin MS, Badenstein LE, Kent KC. Seven Clostridium difficile colitis. Dis Colon Rectum 1995;38:350-4.

Bartlelt JG, Tedesco FJ, Shull S, Lowe B, Chaug T. Symptomatic relapse after oral vancomycin therapy of antibiotic-associated pseudomembranous colitis. Gastroenterology 1980;78:431-4.

Fekety R, McFarland LV, Secrawicz CM, Greenbcry RN, Elmyr GW,Mulligan MI. Recurrent Clostridium difficile diarrhea; characteristics of and risk factors for patients enrolled in a prospective, randomized, double-blinded trial. Clin Infect Dis 1997;24:324-33.

Micheal WC, Debra SI, Edward SW, et al. Hospital-wide restriction of clindamycin: effect on the incidence of Clostridium difficile-Associated diarrhea and cost. Ann Intern Med 1998;128:989-95.