ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจมาตรวจยืนยันมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงโดยการส่องกล้อง ของประชาชน อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี
คำสำคัญ:
การตัดสินใจมาตรวจยืนยัน, มะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง, การส่องกล้องลำไส้ใหญ่, ปัจจัยที่ส่งผลบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจมาตรวจยืนยันมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงโดยการส่องกล้องของประชาชน อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี กลุ่มตัวอย่าง คือ ประชาชน อายุ 50-70 ปี ที่คัดกรองมะเร็งลำใหญ่และไส้ตรงด้วยวิธีการตรวจหาเม็ดเลือดแดงในอุจจาระ (FIT Test) และมีผลการตรวจเป็นบวก จำนวน 176 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามข้อมูลปัจจัยส่วนบุคคล และปัจจัยความเชื่อด้านสุขภาพ ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญจํานวน 3 ท่าน ได้ค่าความสอดคล้อง .67 - 1.00 ความเที่ยงเท่ากับ .87 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติถดถอยแบบโลจิสติก
ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจมาตรวจยืนยันมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรงโดยการส่องกล้อง คือ อายุ 50-60 ปี (ORadj = 4.88, 95%CI = 1.80-13.23) ระยะทางจากบ้านถึงโรงพยาบาลไม่เกิน 20 กิโลเมตร (ORadj = 7.06, 95%CI = 1.97-25.19) การรับรู้ต่อความรุนแรงปานกลาง (ORadj = 8.87, 95%CI = 1.07-73.27) การรับรู้ต่อความรุนแรงสูง (ORadj = 85.11, 95%CI = 8.97-807.41) และการรับรู้ต่ออุปสรรคของการตรวจต่ำ (ORadj = 15.02, 95%CI = 3.32-67.89)
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Colorectal Cancer [online]. 2023 [cited 2024 Sep 14]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/colorectal-cancer
สกานต์ บุนนาค. “มีนาคม เดือนแห่งการรณรงค์ต้านภัยมะเร็งลำไส้ใหญ่และไส้ตรง” มะเร็งลำไส้ใหญ่ฯ เรื่องใหญ่ที่ไม่ไกลตัว. [ออนไลน์]. 2568 [เข้าถึงเมื่อ 2 สิงหาคม 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nci.go.th/th/New_web2024/service/sv21.html
Ferlay J, Ervik M, Lam F, Laversanne M, Colombet M, Mery L, et al. Global Cancer Observatory: Cancer Today [online]. 2022 [cited 2024 Sep 15]. Available from: https://gco.iarc.who.int/today
สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. ทะเบียนมะเร็งระดับโรงพยาบาล พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: สถาบันมะเร็งแห่งชาติ; 2563.
สมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย. ข้อควรรู้เกี่ยวกับมะเร็งลำไส้ใหญ่ [ออนไลน์]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 21 กันยายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.gastrothai.net/th/knowledge-detail.php?content_id=347.
American Cancer Society. Survival Rates for Colorectal Cancer [online]. 2024 [cited 2024 Sep 15]. Available from: https://www.cancer.org/cancer/types/colon-rectal-cancer/detection-diagnosis-staging/survival-rates.html
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2561 [ออนไลน์]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 12 กันยายน 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://spd.moph.go.th/wp-ntent/uploads/2022/09/strategymoph61_v10.pdf.
ภัคภร เกตุสีสังข์, อุษาวดี อัศดรวิเศษ, วันเพ็ญ ภิญโญภาสกุล, ธวัชชัย อัครวิพุธ. ผลของโปรแกรมการดูแลต่อเนื่องต่อคุณภาพของการเตรียมลำไส้และความวิตกกังวลในผู้ที่เข้ารับการส่องกล้องลำไส้ใหญ่และทวารหนักแบบผู้ป่วยนอก. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2558;33(3):61-73.
Allameh Z, Davari M, Emami MH. Sensitivity and Specificity of Colorectal Mass Screening Methods: A Systematic Review of Literature. Iranian journal of Cancer Prevention 2011;4(2):88-105.
สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. แนวทางการดำเนินงานและบันทึกข้อมูล: โครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ด้วยวิธี FIT test. กรุงเทพฯ: สถาบันมะเร็งแห่งชาติ; 2561.
วรุตม์ โล่ห์สิริวัฒน์. มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก [ออนไลน์]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 10 สิงหาคม2567]. เข้าถึงได้จาก: http://www.manager.co.th/daily/viewnews.aspx?NewsID=9590000025608.
ข้อมูล HDC กระทรวงสาธารณสุข. ประชากรกลุ่มเป้าหมายได้รับการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง ปี 2567 [ออนไลน์]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 14 สิงหาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format1.php&cat_id=59acae7a68f02c8e2c0cb88dfc6df3b3&id=6c88a8d6cbd2779301d3198b82a45cdf.
Rujin Li, Caixia Li, Li Liu, Weicong Chen , Yang Bai. Factors affecting colonoscopy screening among first-degree relatives of colorectal cancer patients: A mixed-method systematic review. Worldviews Evid Based Nurs 2024;21(3):245-52.
Ajufo A, Adigun OA, Mohammad M, Dike J, Akinrinmade A, et al. Factors Affecting the Rate of Colonoscopy Among African Americans Aged Over 45 Years. Cereus 2023;15(10):46525. doi:10.7759/cureus.46525.
กองสุขศึกษา. รายงานผลการประเมินประเมินผลการดำเนินงานเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของกองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 [ออนไลน์]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 10 พฤษภาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://www.hed.go.th/linkHed/321.
Rosenstock IM, Strecher VJ, Becker MH. Social learning theory and the Health Belief Model. Health Educ Q 1988;15(2):175-83. doi:10.1177/109019818801500 203.
Hsieh FY, Bloch DA, Larsen MD. A simple method of sample size calculation for linear and logistic regression. Statistics in Medicine 1998;17(4):1623-34. doi: 10.1002/(sici)1097-0258(19980730)17:14<1623:aid-sim871>3.0.co;2-s.
Chuang YM, Han HQ, Tseng CC, Tseng CH, Hu YJ. Factors associated with patients’ decision on colorectal cancer screening. Medicine (Baltimore) 2021;100(31):e26735. doi:10.1097/MD.0000000000026735.
Best JW. Research in Education. New Jersey: Prentice hall Inc; 1977.
Zhang X, Zhang Y, Chen G, Zhang M, Gong N. Psychological distance: a qualitative study of screening barriers among first-degree relatives of colorectal cancer patients. BMC Public Health 2021;21:716.
โสภณา ว่องทวี, ทัศนีย์ ตันธนา, วิภา แซ่เซี้ย, นันนภัส พรุเพชรแก้ว, วรวิทย์ วาณิชย์สุวรรณ. การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรค ความรุนแรง ประโยชน์และอุปสรรคของการส่องกล้องเพื่อตรวจคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้และไส้ตรงในกลุ่มที่มีความเสี่ยง: การศึกษาเปรียบเทียบ. วารสารพยาบาลศาสตร์ 2564;39(3):33-46.
Rogers CR, Goodson P, Dietz R, Okuyemi K. Predictors of Intention to Obtain Colorectal Cancer Screening Among African American Men in a State Fair Setting. American Journal of Men's Health 2018;12(4):851-62.
Jeihooni AK, Kashfi SM, Shokri A, Kashfi SH, Karimi S.Investigating Factors Associated with FOBT Screening for Colorectal Cancer Based on the Components of Health Belief Model and Social Support. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2017;18(8):2163-69.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการและการพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช เล่มนี้ เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยฯ และคณาจารย์ท่านอื่นในวิทยาลัย ฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่อง เป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
