รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะของผู้บริหารสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย

The Development Model of Administrative Competencies for Executives at Chiang Rai Provincial Public Health Office

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่ Look - Think – Act มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินรูปแบบการพัฒนาสมรรถนะของผู้บริหารสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย ผ่านกระบวนการจัดทำแผนพัฒนารายบุคคล (Individual Development Plan: IDP) ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้บริหาร หัวหน้ากลุ่มงาน และรองหัวหน้ากลุ่มงานในสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย จำนวน 48 คน คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ดำเนินการระหว่างเดือนมกราคม - ธันวาคม 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย (1) แบบประเมินเชิงสถานการณ์ (2) แบบประเมินข้อมูลป้อนกลับ 360 องศา (3) แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และ (4) แบบสอบถามประเมินประสิทธิผลของรูปแบบที่พัฒนา วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลสอดคล้องกับวงจร AR โดยเริ่มจากการสำรวจสถานการณ์ (Look) การวิเคราะห์และสะท้อนผล (Think)และการดำเนินการปรับปรุง (Act) การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงอนุมานใช้สถิติ paired t-test การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

            ผลการวิจัยพบว่า (1) ระดับสมรรถนะก่อนการพัฒนาอยู่ในระดับดี (3.92 ± 0.60) โดยทักษะเด่น ได้แก่ การทำงานร่วมกันและความรับผิดชอบ (4.05 ± 0.59) และการเรียนรู้ที่จะรักเรียน (4.04 ± 0.58) ส่วนด้านที่ควรพัฒนาคือ การพัฒนาตนเองและผู้อื่นและสร้างการมีส่วนร่วมในองค์กร (3.71 ± 0.64) และการเข้าใจความรู้สึกผู้อื่น (3.77 ± 0.63) (2) รูปแบบที่พัฒนาขึ้นหรือ CR-EXCEL Model ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ Competency Assessment, IDP Design, Learning & Development และ Reflection & Monitoring โดยมีระบบสนับสนุนด้านนโยบาย ทรัพยากร และเทคโนโลยี (3) การประเมินผลก่อน - หลัง พบว่าค่าเฉลี่ยหลังการพัฒนาสูงขึ้นทุกด้านอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) โดยเฉพาะด้านการพัฒนาตนเองและผู้อื่นและสร้างการมีส่วนร่วมในองค์กรค่าเฉลี่ยเพิ่มขึ้น 0.66 (4) การประเมินประสิทธิผลรูปแบบ พบว่าผู้เข้าร่วมให้คะแนนความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความพึงพอใจอยู่ในระดับสูงถึงสูงที่สุดค่าเฉลี่ยรวม 4.52

            สรุปได้ว่า CR-EXCEL Model เป็นรูปแบบที่เหมาะสม ปฏิบัติได้จริง และสามารถยกระดับสมรรถนะผู้บริหารสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงรายได้อย่างชัดเจน ทั้งด้านการคิดเชิงกลยุทธ์ การบริหารจัดการ และทักษะด้านมนุษยสัมพันธ์ จึงควรนำรูปแบบนี้ไปประยุกต์ใช้ในระดับจังหวัด พร้อมทั้งมีการติดตามและประเมินผลการใช้แผนพัฒนารายบุคคล (IDP) อย่างต่อเนื่อง