ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อความเสี่ยงของการเกิดโรคไข้เลือดออก ในหมู่บ้าน จังหวัดศรีสะเกษ Environmental factors affecting the risk of dengue haemorrhagic fever in villages of Sisaket province

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงวิเคราะห์ เพื่อศึกษาปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม ที่มีผลต่อความเสี่ยงของการเกิดโรคไข้เลือดออก โดยศึกษาในพื้นที่จังหวัดศรีสะเกษ จำนวน 97 หมู่บ้าน โดยสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน หาความสัมพันธ์ด้วยค่าสถิติ Chi- Square ผลการวิจัย พบว่า ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม ได้แก่ หมู่บ้านที่มีร่องน้ำขังตามถนน หมู่บ้านที่มีถังขยะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) หมู่บ้านที่มีพื้นที่รกร้างบริเวณใกล้ชุมชน หมู่บ้านที่มีค่า Container Index (CI) และ Breteau Index (BI) กับความเสี่ยงของการเกิดโรคไข้เลือดออกของหมู่บ้าน  มีความสัมพันธ์กันที่ระดับนัยสำคัญที่ 0.05 ในขณะที่ หมู่บ้านที่มีร่องน้ำขังและหมู่บ้านที่มีค่า House Index (HI) ไม่มีความความสัมพันธ์กันกับการเกิดความเสี่ยงของโรคไข้เลือดออก และยังพบว่าหมู่บ้านที่มีถังขยะของ อปท. มีโอกาสเกิดความเสี่ยงของโรคไข้เลือดออก น้อยกว่า หมู่บ้านที่ไม่มีถังขยะ (OR=0.281) และหมู่บ้านที่มีพื้นที่รกร้างบริเวณใกล้ชุมชน
มีโอกาสเกิดความเสี่ยงของโรคไข้เลือดออก น้อยกว่า หมู่บ้านที่ไม่มีพื้นที่สวนบริเวณใกล้ชุมชน (OR=0.314)

The aim of the present research is to study the influence of environmental factors on the risk of Dengue Haemorrhagic Fever (DHF). The data collected from 97 villages in Sisaket province in Thailand. The statistical analysis were frequency, percentage, mean, standard deviation and chi-Square. The result showed that environmental factors; the ditch along the road, the villages containing trashes, the areas of wasteland and the mosquito larval prevalence index (Container Index; CI and Breteau Index; BI) related to the risk of DHF with the significance level at 0.05. While the ditch along the road and House Index (HI) ​​in the villages were not associated with
the risk of DHF. The risk of DHF transmission of the villages containing trashes and the areas
of wasteland was more than the villages without trashes and the areas of wasteland at 0.281 and 0.314 times, respectively.