การลดระยะเวลารอคอยรับยางานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลหนองคาย

Main Article Content

กมลรัตน์ ณ หนองคาย

บทคัดย่อ

งานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอกประกอบด้วยหลายขั้นตอนเพื่อให้การจ่ายยาเป็นไปอย่างถูกต้องและปลอดภัย อย่างไรก็ตาม ความซับซ้อนของกระบวนการทำให้เกิดปัญหาเรื่องระยะเวลารอคอยรับยาที่ล่าช้า จนนำไปสู่ข้อร้องเรียนจากผู้ป่วย การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบงานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอก เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ข้อมูลการจ่ายยาในขั้นตอนต่าง ๆ จากระบบคอมพิวเตอร์และรายงานการประชุม จำนวน 21,607 ราย วิเคราะห์ข้อมูลเปรียบเทียบระยะเวลารอคอยรับยาก่อนและหลังการพัฒนางานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอก โดยใช้ Mann-Whitney U test และ Chi-square test ผลการศึกษาพบว่าการพัฒนาระบบงานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอก ประกอบด้วย การพัฒนาทั้งหมด 4 ด้าน คือ
(1) ด้านการบริหารอัตรากำลังให้เหมาะสมกับปริมาณผู้ป่วย
(2) ด้านการจัดการกระบวนทำงาน ได้แก่ การทำระบบคิวด่วน การหมุนเวียนอัตรากำลังจุดคีย์ใบสั่งยาและจัดยา การทบทวนและปรับปรุงบ้านเลขที่ยา การปรับปรุงตารางการคำนวณยา
(3) ด้านวัสดุและอุปกรณ์โดยการสำรองยาให้เพียงพอพร้อมใช้ และ
(4) ด้านสถานที่โดยการเพิ่มช่องจ่ายยา หลังการพัฒนา พบว่า ระยะเวลารอคอยรับยาผู้ป่วยนอกลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จากเฉลี่ย 63.90 นาที (SD = 42.63) เหลือ 48.06 นาที
(SD = 31.74) ลดลงเฉลี่ย 15.84 นาที (p < 0.001) ผู้ป่วยที่ได้รับยาในเวลาไม่เกิน 20 นาทีเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 10.21 เป็นร้อยละ 18.70 (p < 0.001) และผู้ป่วยที่รอเกิน 60 นาทีลดลงจากร้อยละ 42.30 เป็นร้อยละ 29.40 (p < 0.001) ดังนั้นการจัดการปัจจัยด้านบุคคล ด้านกระบวนการทำงาน ด้านวัสดุและอุปกรณ์ และด้านสถานที่ ส่งผลให้ระยะเวลารอคอยรับยาของผู้ป่วยนอกลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

Article Details

How to Cite
1.
ณ หนองคาย ก. การลดระยะเวลารอคอยรับยางานเภสัชกรรมผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลหนองคาย. JAHS [อินเทอร์เน็ต]. 18 มิถุนายน 2025 [อ้างถึง 21 มิถุนายน 2025];10(1):30-41. available at: https://he04.tci-thaijo.org/index.php/JAHS/article/view/3016
บท
Articles

References

ภัณฑิรา ปริญญารักษ์, ศิรินภา หาญสุวรรณ, สุกัญญา ชัยวงษ์. ระยะเวลาการรอคอยและระยะเวลารับบริการแผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลทั่วไปขนาดกลาง ภาคเอกชนแห่งหนึ่ง. วารสารเภสัชกรรมคลินิก 2564;2(1):53-63.

เครือข่ายบริการสุขภาพอำเภอปากพนัง. การป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยา (Medication Error) [อินเทอร์เน็ต]. นครศรีธรรมราช: สำนักงานสาธารณสุขอำเภอปากพนัง; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 10 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://www.pknhospital.com/2019/data/starRPST/drug/Medication%20Error.pdf.

รุชดา หล้าจิ. การลดระยะเวลารอคอยในกระบวนการทางเภสัชกรรมผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลศูนย์การแพทย์มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 10 กรกฎาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ba-abstract.ru.ac.th/AbstractPdf/2563-58_1630037422.pdf.

ประภัสสร ทับทวี, พชร บุณยะตุลานนท์. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับระยะเวลารอรับยาของห้องยาผู้ป่วยนอกพิเศษ ศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพรัตน์. วารสารเภสัชกรรมไทย 2565;3:650-665.

กระทรวงสาธารณสุข. มาตรฐานความปลอดภัยด้านยา ปี 2567 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 10 ธันวาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://dmsic.moph.go.th/editors/userfiles/files/hospital.pdf.

ธนพัฒน์ ยิ้มประเสริฐ, วรณัฐ บุษปฤกษ์, กนกพรรณ นิกรเพสย์. การพัฒนาและประเมินผลระบบบ้านเลขที่ยาในการลดความคลาดเคลื่อนในห้องจ่ายยาผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา. การประชุมวิชาการ IFMBE Proceedings Series (ICBME 2005) 2567:133-142.

บัวลั่น ชะบังรัมย์. การพัฒนางานบริการจ่ายยาผู้ป่วยนอกเพื่อลดระยะเวลารอคอยรับยา โดยใช้แนวคิด lean. [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 13 กรกฎาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก https://napho.moph.go.th/im_book/center/main/save/doc/176419187720210128_105318.pdf.