โลหิตจาง จากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตน และถุงน้ำในรังไข่: รายงานผู้ป่วย 1 ราย

บทคัดย่อ

บทนำ: โลหิตจาง จากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตน เป็นโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง พบได้น้อย เกิดจากการมีภูมิคุ้มกันต่อต้านสารบางชนิดบนผิวเม็ดเลือดแดงของตน อาจจะเกิดขึ้นเองหรือเป็นภาวะแทรกซ้อนที่หาได้ยากของโรคเนื้องอกบางชนิดก็ได้ ในรายงานนี้เป็นผู้ป่วยโรคโลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตน ที่พบร่วมกับการมีถุงน้ำในรังไข่ ผู้ป่วยเป็นหญิงไทย อายุ 72 ปี มีอาการไข้ต่ำ ๆ 1 สัปดาห์ ตรวจร่างกายพบโลหิตจางและก้อนถุงน้ำขนาดใหญ่เต็มท้องน้อยด้านซ้าย กดไม่เจ็บ ตรวจเลือดพบ Hb 8.4 กรัม% WBC 13,470/มม³ platelet 455,000/มม³ MCV 80.6 เฟมโตลิตร reticulocyte 2.6 %, direct anti-globulin test 1+, indirect anti-globulin test 2+, ANA ให้ผลลบ, CA-125 50.4 U/ml, Hb analysis ปกติ, osmotic fragilityให้ผลบวก ตรวจช่องท้องด้วยเครื่องสะท้อนคลื่นเสียงความถี่สูง พบถุงน้ำที่รังไข่ด้านซ้าย ขนาด 7.2x11.6x15.6 ซม. เนื้องอกเป็นแบบมีผนังกั้นมีของเหลวหลายระดับอยู่ภายในให้การวินิจฉัยว่าเป็น โลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตน ร่วมกับการมีถุงน้ำในรังไข่ให้การักษาด้วย corticosteroid ผู้ป่วยตอบสนองต่อการรักษาดี ตรวจเลือดพบ Hb 9.5 กรัม% และ direct anti-globulin test ให้ผลบวกอ่อน ๆ ในเวลา 1 เดือน โลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตนในผู้ป่วยรายนี้ ดีขึ้นมากเพียงได้รับการรักษาด้วย สเตียรอยด์ เท่านั้น แม้ถุงน้ำในรังไข่จะยังไม่ถูกกำจัดออกก็ตาม ซึ่งต่างจากการพบโลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตนเองที่เกิดร่วมกับเนื้องอกรายอื่น ๆ จึงคิดว่าน่าจะเป็นการพบโลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตนโดยความบังเอิญ มากกว่าจะเป็น paraneoplastic syndrome ที่เกิดร่วมกับเนื้องอกรังไข่ ดังนั้นถ้าพบผู้ป่วยโลหิตจางจากภูมิคุ้มกันต่อต้านเม็ดเลือดแดงของตนแม้จะมีเนื้องอกชนิดต่าง ๆ ร่วมด้วย ถ้าผู้ป่วยไม่ผ่าตัดด้วยเหตุผลใด ๆ ก็ตาม การใช้ยา สเตียรอยด์ ก็ควรจะเป็นอีกหนึ่งในทางเลือกของการรักษาเบื้องต้น