โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในโรงพยาบาลตติยภูมิ

บทคัดย่อ

          บทนำ: ในปัจจุบันโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก ยังคงเป็นโรคขาดสารอาหารที่พบได้บ่อยทั้งในประเทศ พัฒนาแล้ว และที่กำลังพัฒนา ในรายงานนี้เป็นการศึกษาผู้ป่วยโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กที่พบในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ ผู้ป่วยและวิธีการ: เป็นการศึกษาย้อนหลัง ผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในกลุ่มงานอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ระหว่างวันที่ 1 ม.ค.2557 ถึง 31 ธ.ค. 2558 เกณฑ์การวินิจฉัยคือ ผู้ป่วยโลหิตจางที่มีค่าความเข้มข้น hemoglobin < 12 กรัม% ในเพศหญิงและ < 13 กรัม% ในเพศชาย MCV < 80 เฟมโตลิตร และ serum ferritin < 15 นาโนกรัม/มล. ผลการศึกษา: มีผู้ป่วยทั้งสิ้น 113 ราย เป็นชาย 19 ราย หญิง 94 ราย อายุระหว่าง 16-93 ปี ไม่มีผู้ป่วยรายใดที่มีลิ้นเลี่ยนหรือเล็บเป็นรูปช้อนเลย ค่า Hb เฉลี่ย 8.5+2.2 กรัม%, พิสัย 3.2-11.6 กรัม%, MCV 65.8+7.0 เฟมโตลิตร, MCH 20.8+2.2 พิโครกรัม, serum ferritin เฉลี่ย 7.6+3.9, พิสัย 1.0-14.0 นาโนกรัม/มล. มีผู้ป่วย 37 ราย (ร้อยละ 32.7) มีฮีโมโกลบิน อี แฝงร่วมด้วยสาเหตุหลักของโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก คือ การสูญเสียเหล็กไปในทางเดินอาหารทั้งเพศหญิงและเพศชาย และการมีประจำเดือนออกมาก เมื่อรักษาด้วยยาเข้าธาตุเหล็กชนิดรับประทาน พบว่าค่า Hb สามารถเพิ่มขึ้นได้เป็น 11.4+1.7 กรัม% ภายใน 3 เดือน สรุป: โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กยังคงพบได้บ่อยในผู้ป่วยผู้ใหญ่ การสูญเสียธาตุเหล็กในทางเดินอาหาร และประจำเดือนยังคงเป็นสาเหตุหลัก ดังนั้นจึงต้องทำการตรวจอวัยวะเหล่านี้อย่างละเอียดเมื่อพบผู้ป่วยโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก