ผื่นแพ้ยาในผู้ป่วยเด็ก โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
Main Article Content
บทคัดย่อ
ภูมิหลัง: ผื่นแพ้ยาเป็นสิ่งที่พบได้ในการทำเวชปฏิบัติและบางครั้งก็ส่งผลให้เกิดการฟ้องร้องทางกฎหมาย วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอุบัติการณ์รูปแบบของผื่นและชนิดของยาที่เป็นสาเหตุของผื่นแพ้ยาในผู้ป่วยเด็กโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ผู้ป่วยและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง จากเวชระเบียนผู้ป่วยผื่นแพ้ยา ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2548 ถึง 30 กันยายน 2550 โดยรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ และนำมาวิเคราะห์ทางสถิติ ผลการศึกษา: จากจำนวน ผู้ป่วยเด็ก 96,848 ราย เป็นผู้ป่วยแพ้ยา 58 ราย คิดเป็นอุบัติการณ์การเกิดผื่นแพ้ยา ร้อยละ 0.06 เพศชายต่อเพศหญิงเท่ากับ 1.4:1 ช่วงอายุที่พบมากที่สุดคือ 10-15 ปี (ร้อยละ 32.8) เป็นผื่นแบบ maculopapular rash มากที่สุด (ร้อยละ 41.4) พบว่ายาปฏิชีวนะเป็นสาเหตุมากที่สุด (ร้อยละ 67.2) โดยเกิดจากยากลุ่ม penicillin มากที่สุด (ร้อยละ 37.9) ยากลุ่ม penicillin ทำให้เกิดผื่นได้หลายรูปแบบ (maculopapular rash, urticaria/angioedema, Stevens-Johnson syndrome) urticaria เป็นผื่นแพ้ยาที่ทำให้ผู้ป่วยต้องนอนรักษาตัวในโรงพยาบาลมากที่สุด (ร้อยละ 40.0) ผื่นแพ้ยาที่รุนแรงที่สุดคือ Stevens-Johnson syndrome (3 ราย) ซึ่งมีค่าเฉลี่ยของจำนวนวันที่ต้องนอนโรงพยาบาลสูงสุดเท่ากับ 5.5 วัน อาการแทรกซ้อนที่ยังต้องติดตามการรักษาต่อ หลังจากผื่นดีขึ้นแล้วคือภาวะตาแห้ง สรุป: ผื่นแพ้ยาเป็นสิ่งที่พบได้ไม่บ่อย แต่แพทย์จำเป็นต้องคำนึงถึงและเพื่อที่จะได้วินิจฉัยและรักษาได้อย่างทันท่วงที เพื่อลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นภายหลัง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Leape LL, Brennan TA, Laird N, Lawthers AG, Localio AR, Barnes BA, et al. The nature of adverse events in hospitalized patients. Results of the Harvard Medical Practice Study II. N Engl J Med 1991; 324: 377-84.
ศรัญญา ไตรรัตน์เกยูร, นวภรณ์ วิมลสาระวงศ์, กฤติยา สธนเสาวภาคย์. การศึกษาผื่นแพ้ยาของผู้ป่วยเด็ก. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล 2548; 15: 105-16.
สมศักดิ์ โล่ห์เลขา, วรุวรรณ ประไพตระกูล, อาภาพรรณ เฉลิมเตียรณ. ปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์จากยาในเด็ก. รามาธิบดีเวชสาร 2524; 4: 107-14.
Ibia EO, Schwartz RH, Wiedermann BL. Antibiotic rashes in children: a survey in a private practice setting. Arch Dermatolol 2000; 136: 849-54.
Roujeau JC, Stern RS. Severe adverse cutaneous reactions to drugs. N Engl J Med 1994; 331: 1272-85.
Kushwaha KP, Verma RB, Singh YD, Rathi AK. Surveillance of drug induced diseases in children. Indian J Pediatr 1994; 61: 357-65.
Shear NH, Knowles SR, Sullivan JR, Shapiro L. Cutaneous reaction to drugs. In: Freedberg IM, Eisen AZ, Wolff K, Austen KF, Goldsmith LA, Katz SI, editors. Dermatology in general medicine (Vol 1). 6th ed. New York: McGraw-Hill; 2003. p. 1330-7.
ชุติมา กรรณสูตร. อุบัติการณ์ อาการทางคลินิกและความ รุนแรงของผื่นแพ้ยา ในสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี. (วิทยานิพนธ์วุฒิบัตรสาขากุมารเวชศาสตร์ของแพทยสภา). กรุงเทพมหานคร: แพทยสภา; 2545.
Khoo BP, Giam YC. Drug eruptions in children: a review of 111 cases seen in a tertiary skin referral centre. Singapore Med J 2000; 41: 525-9.
Puavilai S, Noppakun N, Sitakalin C, Leenutapong V, Wattanakrai P, Nakakes A, et al. Drug eruptions at five institutes in Bangkok. J Med Assoc Thai 2005; 88: 1642-50.
กิตติศักดิ์ สุธรรมจริยา. Drug eruptions. ใน: ปรียา กุลละ วณิชย์, ประวิทย์ พิศาลบุตร, บรรณาธิการ. ตำราโรคผิวหนังในเวชปฏิบัติปัจจุบัน Dermatology 2010. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: โฮลิสติก พับลิชชิ่ง; 2548. หน้า 314-23.
Roujeau JC, Kelly JP, Naldi L, Rzany B, Stern RS, Anderson T, et al. Medication use and the risk of Stevens-Johnson syndrome or toxic epidermal necrolysis. N Engl J Med 1995; 333: 1600-7.