การวิจัยประเมินผลโครงการควบคุมโรคไข้เลือดออกจังหวัดนครนายก

บทคัดย่อ

โรคไข้เลือดออกนับเป็นโรคติดต่อที่เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยมานานกว่า 40 ปี และยังคงเป็นปัญหาที่สำคัญตราบเท่าทุกวันนี้ ประชากรกลุ่มเสี่ยงได้แก่ประชากรวัยเด็กโดยเฉพาะเด็กนักเรียน (อายุ 5 - 14 ปี) และเด็กก่อนวัยเรียน (อายุ 0 - 4 ปี) โรคไข้เลือดออกนอกจากจะทำให้ผู้ติดเชื้อมีอาการเจ็บป่วยแล้ว ยังอาจมีอาการรุนแรงถึงเสียชีวิตได้ การดำเนินการควบคุมโรคไข้เลือดออกของกระทรวงสาธารณสุขในระยะที่ผ่านมามุ่งเน้นการควบคุมยุงลายพาหะนำโรคในหมู่บ้านและชุมชน ตั้งแต่ปี พ.ศ.2536 กระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงศึกษาธิการได้จัดดำเนินการโครงการร่วมเพื่อควบคุมโรคไข้เลือดออกในโรงเรียนและดำเนินการเต็มพื้นที่ในปี พ.ศ. 2537

การวิจัยประเมินผลโครงการควบคุมโรคไข้เลือดออกจังหวัดนครนายกมีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะได้ทราบผลสัมฤทธิ์ของโครงการฯ กระบวนการดำเนินงาน รวมทั้งปัจจัยต่างๆที่มีผลกระทบต่อโครงการฯ ซึ่งจะนำมาถึงความเข้าใจต่อปัญหาและอุปสรรคที่เกิดขึ้น เพื่อที่จะได้แสวงหาแนวทางการแก้ไขที่เหมาะสม การศึกษาผลสัมฤทธิ์ของโครงการฯ โดยการวิเคราะห์ทางระบาดวิทยาของบัตรรายโรคพบว่ายังไม่มีแนวโน้มที่ลดลงของอัตราป่วยต่อแสนประชากรอย่างเห็นได้ชัด กระบวนการดำเนินงานพบว่ามีปัญหาในเรื่องการวางแผนงาน การปฏิบัติตามกิจกรรมการดำเนินงานไม่ครบถ้วนและล่าช้าไม่เหมาะสมกับช่วงเวลา นอกจากนี้ยังมีปัญหาในเรื่องการประสานงาน การควบคมกำกับรวมทั้งการประเมินผลงานโดยเฉพาะอย่างยิ่งในระดับตำบล การประเมินปัจจัยที่มีผลกระทบต่อโครงการฯ พบว่ามีความล่าช้าในเรื่องการสนับสนุนงบประมาณและวัสดุอุปกรณ์ รวมทั้งการขาดความรู้ความเข้าใจในนโยบายและความรู้วิชาการของเจ้าหน้าที่ในระดับตำบล

ข้อเสนอแนะจากการวิจัยพบว่า ควรมีการปรับปรุงในเรื่องการบริหารจัดการโครงการฯการควบคุมกำกับ การประสานงานและการประเมินผลงาน