การพยากรณ์โรคและผลการอยู่รอดของผู้ป่วยโรคมะเร็งที่มีภาวะแคลเซียมในเลือดสูง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการพยากรณ์โรคและระยะเวลาการอยู่รอดของผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะแคลเซียมในเลือดสูงข้อมูลและวิธีการ เป็นการศึกษาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลังในผู้ป่วย 60 รายเป็นระยะเวลา 5 ปี ระหว่างปี 2559 – 2563 จากฐานข้อมูลผู้ป่วยในของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา โดยคำนวณปัจจัยที่มีผลต่อพยากรณ์โรคแบบ univariate และ multivariate analysis วิเคราะห์ระยะเวลาการรอดชีวิตด้วย Kaplan-Meier method

ผลการศึกษา ผู้ป่วยมีอายุเฉลี่ย63 ปี ชนิดของเซลล์มะเร็งสวนใหญ่เป็น squamous cell (ร้อยละ 64) มะเร็งที่พบภาวะแคลเซียมในเลือดสูง  3 อันดับแรก คือ มะเร็งปอด ศีรษะและลำคอ และเต้านม ตามลำดับมีผู้ป่วยเพียงร้อยละ 42 ที่ได้รับการรักษาจำเพาะสำหรับโรคมะเร็ง โดยได้รับการผ่าตัดร้อยละ 13 ได้ยาเคมีบำบัดร้อยละ 12 ได้ฉายรังสีร้อยละ 5 และได้รับการรักษาหลายวิธีร่วมกันร้อยละ 12  ค่าแคลเซียมในเลือดโดยเฉลี่ยเท่ากับ 15.1 โดยร้อยละ 25 พบภาวะแคลเซียมในเลือดสูงพร้อมกับได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็ง และ ร้อยละ 33พบอาการทางระบบประสาทจากภาวะแคลเซียมในเลือดสูง  ระยะเวลาการอยู่รอดโดยเฉลี่ยเท่ากับ 1.98 เดือน (95%CI 0.99-2.97) โดยจากการวิเคราะห์ด้วย univariteพบ 5 ปัจจัยที่มีการพยากรณ์โรคที่ดี ผู้ป่วยกลุ่มนี้จะมีระยะเวลาการอยู่รอดยาวนานขึ้น  ได้แก่ เซลล์มะเร็งชนิดnon squamous (P=0.029) การได้รับการรักษาโรคมะเร็งด้วยยาเคมีบำบัด (P= 0.008) หรือการได้รับการรักษาหลายวิธีร่วมกัน (P=0.018) การที่โรคไม่อยู่ในระยะแพร่กระจาย (P=0.016) และสุดท้ายการได้รับการรักษาแคลเซียมในเลือดสูงด้วย bisphosphanate (P=0.005) เมื่อนำปัจจัยต่างเหล่านี้มีวิเคราะห์ multivariate พบว่ามี2 ปัจจัยที่มีผลต่อระยะเวลาการอยู่รอดอย่างมีนัยสำคัญ คือ การได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด (P=0.003) และ การได้ bisphosphanateในการรักษาภาวะแคลเซียมในเลือดสูง (P=0.033)

สรุป ผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะแคลเซียมในเลือดสูงจะมีพยากรณ์โรคที่ไม่ดี ทั้งนี้การได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัดและการใช้ Bisphosphanateจะช่วยให้ผู้ป่วยมีอายุยืนยาวขึ้นได้