สถานการณ์การจองเลือดผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา

ผู้แต่ง

  • ปิยพงศ์ นิยมพงษ์ กลุ่มงานเทคนิคการแพทย์และพยาธิวิทยาคลินิก โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา จ.กาญจนบุรี

คำสำคัญ:

การจองเลือด, การผ่าตัดแบบไม่รีบด่วน, สถานการณ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาสถานการณ์การจองเลือดและความเหมาะสมในการจองเลือดผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา

วิธีการวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบศึกษาย้อนกลับ กลุ่มตัวอย่างคือเวชระเบียนผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนที่มีการจองเลือดล่วงหน้าของงานธนาคารเลือด โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา ระหว่างเดือนเมษายน–กันยายน 2567 ใช้เป็นแบบบันทึกข้อมูลจากเวชระเบียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การแจกแจงความถี่ ร้อยละ อัตราส่วนการจองเลือดต่อการใช้จริง (C:T ratio) ความน่าจะเป็นของการใช้เลือด (%T) และดัชนีการสั่งใช้เลือด (Ti)

ผลการวิจัย: มีผู้ป่วยเข้ารับการผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนและมีการสั่งเตรียมเม็ดเลือดแดงเข้มข้น จำนวน 965 ราย ใช้เลือดจริง 486 ราย แพทย์สั่งเตรียมเลือด 2,534 ยูนิต แต่ใช้จริง 938 ยูนิต อัตราส่วนการจองเลือดต่อการใช้จริงของการผ่าตัดทุกประเภทมีค่าสูงกว่า 2.0 ซึ่งบ่งชี้ถึงการจองเลือดเกินความจำเป็นสำหรับความน่าจะเป็นของการใช้เลือด และดัชนีการสั่งใช้เลือด พบว่าการผ่าตัดประเภทสูติ-นรีเวชกรรมมีค่าต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด ในขณะที่การผ่าตัดศัลยกรรมกระดูกและข้อ ศัลยกรรมทั่วไป ศัลยกรรมทางเดินปัสสาวะ และศัลยกรรมประสาทส่วนใหญ่เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานสำหรับความน่าจะเป็นของการใช้เลือด และดัชนีการสั่งใช้เลือด

สรุป: สถานการณ์การจองเลือดและความเหมาะสมในการจองเลือดผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา มีการสั่งจองเลือดเกินความต้องการใช้จริง ดังนั้น จึงควรมีการทบทวนและพัฒนาแนวทาง  ในการสั่งจองเลือดที่มีประสิทธิภาพ เพื่อลดการสูญเสียทรัพยากร ลดค่าใช้จ่ายที่เกิดจากการเตรียมเลือด ส่งผลให้มีเลือดหมุนเวียนเพียงพอใช้ในกรณีฉุกเฉิน

References

ศรินยา พงศ์พันธุ์, กาญจนา จันทร์สว่าง, วิชัย ประสิทธิ์วุฒิเวชช์. สถานการณ์การขาดแคลนโลหิตบริจาคในประเทศไทย: ความท้าทายและแนวทางแก้ไข. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2564;30(4):789-798.

World Health Organization. The clinical use of blood: Handbook. 2nd ed. Geneva: World Health Organization; 2021.

Frank SM, Rothschild JA, Masear CG, Rivers RJ, Merritt WT, Ness PM. Optimizing preoperative blood ordering with the use of a standardized Maximum Surgical Blood Order Schedule. J Clin Anesth. 2023;74:102435.

Lin YC, Lin YH, Chang CS, Chen PY. Reducing unnecessary preoperative blood crossmatching by implementing evidence-based blood ordering guidelines: A quality improvement initiative in a tertiary hospital. Transfus Med. 2023;33(1):56-63.

Sirisinha T, Tuntiwechapikul W, Pattanapanyasat K. Current practice of blood utilization in tertiary hospitals in Thailand: A multicenter study. Asian J Transfus Sci. 2022;16(1):71-79.

ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย. รายงานประจำปี 2565 ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย. กรุงเทพฯ: สภากาชาดไทย; 2565.8.

สภากาชาดไทย. มาตรฐานธนาคารเลือดและงานบริการโลหิต (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2566). กรุงเทพฯ: ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย; 2566.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางการพัฒนาคุณภาพงานบริการโลหิต. กรุงเทพฯ: สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ; 2565.

Muller MM, Eckfort T. Digital solutions for better blood ordering: Implementation of an electronic Maximum Surgical Blood Order Schedule. Transfus Med Rev. 2022;36(1):20-28.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

21-07-2025

How to Cite

1.
นิยมพงษ์ ป. สถานการณ์การจองเลือดผ่าตัดแบบไม่รีบด่วนของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา. Phahol Hosp J [อินเทอร์เน็ต]. 21 กรกฎาคม 2025 [อ้างถึง 31 กรกฎาคม 2025];13(2):56-64. available at: https://he04.tci-thaijo.org/index.php/PPHJ/article/view/3169