การพัฒนา“แนวทางการสร้างเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ ในประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง” ในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแม่ตูบ อำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมสุขภาพ, โรคไม่ติดต่อเรื้อรังบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยในครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาสถานการณ์ความรู้ พฤติกรรมสุขภาพ และระดับความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อพัฒนา “แนวทางการสร้างเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง” ในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแม่ตูบ อำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มตัวอย่าง คือ ประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่มีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป จำนวน 301 คน แบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ระยะการศึกษาข้อมูลเชิงปริมาณ และระยะที่ 2 ระยะการพัฒนา โดยเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาเป็นแบบสอบถามที่ผ่านการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ มีค่า IOC เท่ากับ 0.96 และค่า Alpha เท่ากับ .82 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) ได้แก่ ค่าเฉลี่ย (Mean) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และร้อยละ (Percentile) และมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale)
ผลการศึกษา พบว่า ประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง มีความรู้ความรู้เกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในภาพรวมอยู่ในระดับน้อย (x ̅ = 5.70, SD = 1.50) มีพฤติกรรมสุขภาพ ในภาพรวมอยู่ในระดับพอใช้ (x ̅ = 50.26, SD = 4.47) คือ มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพและมีพฤติกรรมการปฏิบัติตนในการดูแลสุขภาพตนเองด้านการบริโภคอาหาร ออกกําลังกาย สูบบุหรี่ และการใช้ยาอย่างสมเหตุผล ได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่แต่ไม่สม่ำเสมอ ในขณะที่ผลการศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพ พบว่า ประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในภาพรวมอยู่ใระดับ ปานกลาง (x ̅ = 86.97, SD = 13.70) โดยส่วนใหญ่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 62.79 รองลงมา คือ ระดับดี ร้อยละ 19.27 และอยู่ในระดับน้อย ร้อยละ 17.94
แนวทางการสร้างเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในประชากรกลุ่มเสี่ยงป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง” ในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแม่ตูบ อำเภอดอยเต่า จังหวัดเชียงใหม่ประกอบด้วย การการสร้างเสริมความรู้เกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง พฤติกรรมสุขภาพ และข้อมูลสุขภาพ โดยเน้นกิจกรรมด้านการกระตุ้นเตือน การปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการ และสามารถเข้าใจได้ง่าย เข้าถึงได้ง่าย และสามารถนำไปใช้ได้จริงในการดำเนินชีวิตประจำวัน
