ความชุกและความสัมพันธ์ของการประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ต่ออาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ จากการใชคอมพิวเตอร์ของเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลพัทลุง
คำสำคัญ:
อาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ, การยศาสตร์, เจ้าหน้าที่สำนักงานบทคัดย่อ
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมีอัตราการใช้คอมพิวเตอร์เพิ่มมากขึ้นซึ่งส่งผลกระทบต่อร่างกายของผู้ใช้โดยเฉพาะระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ สาเหตุส่วนใหญ่มาจากท่าทางการทำงานและอุปกรณ์สำนักงานที่ไม่เหมาะสมตามหลักการยศาสตร์การศึกษานี้เป็นแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและความสัมพันธ์ของความเสี่ยงทางการยศาสตร์ต่ออาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ จากการใช้คอมพิวเตอร์ของเจ้าหน้าที่สำนักงานโรงพยาบาลพัทลุงเก็บข้อมูลจากเจ้าหน้าที่สำนักงานโรงพยาบาลพัทลุง 134 ราย โดยใช้แบบสอบถามเกี่ยวกับอาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ Standardized Nordic Questionnaire และแบบประเมินความเสี่ยง Rapid Office Strain Assessment หาความสัมพันธ์ระหว่างความเสี่ยงทางการยศาสตร์กับอาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ พบความชุกของอาการปวดส่วนต่างๆในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมามากที่สุด 3 ลำดับแรก ได้แก่ คอ(ร้อยละ 58.96) ไหล่ทั้งสองข้าง(ร้อยละ 51.49) และหลังส่วนบน(ร้อยละ 49.25) ตามลำดับ ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่ไม่มีความเสี่ยงทางการยศาสตร์ คิดเป็นร้อยละ 58.21 ผลการวิเคราะห์พบว่ากลุ่มที่มีความเสี่ยงทางการยศาสตร์มีความสัมพันธ์กับอาการปวดซึ่งรบกวนการทำงานในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมาบริเวณไหล่(OR=2.77, P-value=0.006) มือ/ข้อมือ(OR=4.13, P-value<0.001) สะโพก/ต้นขา(OR=2.78, P-value=0.012) และเข่า(OR=2.49, P-value=0.041) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าอาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อโดยเฉพาะส่วนบนของร่างกาย เป็นปัญหาสำคัญในกลุ่มเจ้าหน้าที่สำนักงานโรงพยาบาลพัทลุง รวมถึงการใช้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์สำนักงานในท่าทางไม่ถูกต้องตามหลักการยศาสตร์มีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดอาการปวดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อได้ การปรับปรุงอุปกรณ์สำนักงานให้เหมาะสมและส่งเสริมการปฏิบัติงานตามหลักการยศาสตร์ จะช่วยลดอาการปวดและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานได้
คำสำคัญ: อาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อ, การยศาสตร์, เจ้าหน้าที่สำนักงาน
เอกสารอ้างอิง
Marshall K. Working with computers. Perspectives on Labour and Income. 2001 Jul 1;13(2):9.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ.2563. กรุงเทพฯ: กองสถิติพยากรณ์ สำนักงานสถิติแห่งชาติ; 2564.
ศรัณย์ ศรีคำ, วิวัฒน์ เอกบูรณะวัฒน์.คำแนะนำสำหรับผู้ประกอบอาชีพที่ทำงานกับคอมพิวเตอร์ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ:มูลนิธิสัมมาอาชีวะ; 2556 [เข้าถึงเมื่อ 3 มี.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก:https://www.summacheeva.org/article/computer
Wahlstrom J. Ergonomics, musculoskeletal disorders and computer work. Occupational medicine. 2005 May 1;55(3):168-76.
Jensen C, Finsen L, Søgaard K, Christensen H. Musculoskeletal symptoms and duration of computer and mouse use. International journal of industrial ergonomics. 2002 Oct 1;30(4-5):265-75.
Janwantanakul P, Pensri P, Jiamjarasrangsri V, Sinsongsook T. Prevalence of self-reported musculoskeletal symptoms among office workers. Occupational medicine. 2008 Sep 1;58(6):436-8.
Motamedzadeh M, Jalali M, Golmohammadi R, Faradmal J, Zakeri HR, Nasiri I. Ergonomic risk factors and musculoskeletal disorders in bank staff: an interventional follow-up study in Iran. Journal of the Egyptian Public Health Association. 2021 Dec;96(1):1-0.
Chaiklieng S, Krusun M. Health risk assessment and incidence of shoulder pain among office workers. Procedia Manufacturing. 2015 Jan 1;3:4941-7.
จารุวรรณ ปันวารี, จักกริช กล้าผจญ, อภิชนา โฆวินฑะ. อาการปวดคอที่เกิดกับบุคลากรที่ใช้คอมพิวเตอร์: การศึกษาปัจจัยทางการยศาสตร์. เวชศาสตร์ฟิ้นฟูสาร 2552;19(1):30-5.
สำนักงานประกันสังคม กระทรวงแรงงาน.สถิติงานประกันสังคม 2564. นนทบุรี: กลุ่มงานสถิติและคณิตศาสตร์ประกันภัย สำนักงานประกันสังคม; 2564.
de Barros FC, Moriguchi CS, Chaves TC, Andrews DM, Sonne M, de Oliveira Sato T. Usefulness of the Rapid Office Strain Assessment (ROSA) tool in detecting differences before and after an ergonomics intervention. BMC Musculoskeletal Disorders. 2022 Dec;23(1):1-2.
Matos M, Arezes PM. Ergonomic evaluation of office workplaces with Rapid Office Strain Assessment (ROSA). Procedia Manufacturing. 2015 Jan 1;3:4689-94.
Sonne M, Villalta DL, Andrews DM. Development and evaluation of an office ergonomic risk checklist: ROSA–Rapid office strain assessment. Applied ergonomics. 2012 Jan 1;43(1):98-108.
Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sørensen F, Andersson G, Jørgensen K. Standardised Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Applied ergonomics. 1987 Sep 1;18(3):233-7.
เมธินีครุสันธิ์, สุนิสาชายเกลี้ยง.การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ในพนักงานสำนักงานมหาวิทยาลัย. ว.วิจัย มข. 2557;19(5):696-707.
คงฤทธิ์ภิญโญวิวัฒน์. การเปรียบเทียบผลการใช้เครื่องมือประเมินทางการยศาสตร์ระหว่างRapid Entire BodyAssessment (REBA) และQuick Exposure Check (QEC) ในโรงงานเหล็กแห่งหนึ่ง. [วิทยานิพนธ์]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2561.
ทัศน์พงษ์ ตันติปัญจพร, เยาวลักษณ์ อยู่นิ่ม, ยุวดี ทองมี, อรวรรณ กีรติสิโรจน์. ผลของภาระงานคอมพิวเตอร์ต่ออาการผิดปกติของรยางค์ส่วนบน คอและหลัง จากการทำงานในกลุ่มพนักงานสำนักงาน. ศรีนครินทร์เวชสาร 2562;34(1):60-7.
สุนิสา ชายเกลี้ยง, วรวรรณ ภูชาดา. ประสิทธิผลของโปรแกรมการปรับปรุงตามหลักการยศาสตร์ในพนักงานศูนย์บริการข้อมูล. ศรีนครินทร์เวชสาร 2559;31(5):325-31.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสาร TCI อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของเราสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิดลิขสิทธิ์ และการอนุญาต