โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกด้วยภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเองร่วมกับโลหิตจาง จากการขาดธาตุเหล็ก: รายงานผู้ป่วย 1 ราย

บทคัดย่อ

บทนำ: โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกด้วยภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเอง เป็นโรคเม็ดเลือดแดงแตกที่เกิดขึ้นในภายหลัง จากการที่มีภูมิคุ้มกันต่อต้าน antigen บนผิวเม็ดเลือดแดงของตน พบได้น้อย ในขณะที่โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก เกิดจากการสร้างเม็ดเลือดแดงลดลงเนื่องจากขาดธาตุเหล็ก เนื่องจากพยาธิกำเนิดแตกต่างกันอย่างสุดขั้วจึงยากที่จะพบทั้งสองอย่างร่วมกันได้ ในรายงานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรยายผู้ป่วยหญิงไทยที่มีทั้ง โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกด้วยภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเอง และ โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก พร้อมกัน รายงานผู้ป่วย: หญิงไทยอายุ 33 ปี มีอาการอ่อนเพลียมากขึ้นเรื่อย ๆ ใน 2-3 สัปดาห์ โดยไม่ปรากฏว่ามีอาการเลือดออกจากที่ใด ๆ ตรวจร่างกายพบเพียงโลหิตจาง ไม่มีดีซ่าน ตับม้ามไม่โต ตรวจเลือดพบว่า: Hb 9.0 กรัม%, WBC 4,050/มม³, platelet 238,000/มม³, MCV 90.8 เฟมโตลิตร, MCH 30.6 พิโคกรัม, reticulocyte 1.72 %, ferritin 8.57 นาโนกรัม/มล. และ direct anti-globulin test- ให้ผลบวกอย่างอ่อน ตรวจปัสสาวะไม่พบ hemosiderin ให้การวินิจฉัยว่า โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกด้วยภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเอง และ โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กให้การรักษาด้วย prednisolone, folic acid และ ยาเม็ดเขา้ ธาตุเหล็ก และ ผู้ป่วยตอบสนองดีต่อการรักษา Hb 11.7 กรัม%, MCV 95.3 เฟมโตลิตร ใน 8 สัปดาห์ สรุป: โลหิตจางจากเม็ดเลือดแดงแตกด้วยภูมิคุ้มกันต่อต้านตนเอง ที่พบร่วมกับ โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก แม้จะเป็นสิ่งที่พบได้ยากแต่ก็ไม่ใช่ว่าจะเป็นไปไม่ได้การวินิจฉัยโรคคู่นี้ทำได้ยากเพราะ microcytosis หรือ hypochromia ซึ่งเป็นลักษณะที่สำคัญของ โลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กจะถูกปิดบังไว้ และก็เช่นเดียวกันดีซ่าน และ reticulocytes ซึ่งเป็นลักษณะของภาวะเม็ดเลือดแดงแตก และการสร้างเม็ดเลือดแดงเพิ่มเพื่อชดเชยก็ไม่พบในผู้ป่วยรายนี้เช่นกัน