ประสิทธิผลของโปรแกรมป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ เขตเทศบาลเมืองสุโขทัยธานี จังหวัดสุโขทัย
คำสำคัญ:
การป้องกัน, การพลัดตกหกล้ม, ความสามารถในการทรงตัว, ผู้สูงอายุ, สิ่งแวดล้อมภายในบ้านบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ เขตเทศบาลเมืองสุโขทัยธานี จังหวัดสุโขทัย
วิธีการวิจัย: เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลัง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุ 60–79 ปี จำนวน 64 คน คัดเลือกตัวอย่างตามเกณฑ์และแบ่งตัวอย่างด้วยการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามมาตรฐาน ส่วนกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมป้องกันการพลัดตกหกล้มเป็นเวลา 8 สัปดาห์ เก็บข้อมูลประกอบด้วยแบบประเมินความรู้และพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน และความสามารถในการทรงตัว วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยการทดสอบค่าทีแบบไม่เป็นอิสระต่อกันและเป็นอิสระต่อกัน การทดสอบวิลคอกซัน และการทดสอบแมนน์-วิทนีย์ยู
ผลการวิจัย: หลังการทดลองกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ป้องกันการพลัดตกหกล้ม (8.41±1.21) พฤติกรรมป้องกันการพลัดตกหกล้ม (23.66±3.39) ความเสี่ยงสิ่งแวดล้อมภายในบ้าน (6.69±1.42) และความสามารถในการทรงตัว (12.18±2.11) ดีกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001, <0.001, 0.014, <0.001 ตามลำดับ) และดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (7.16±1.32, 21.22±4.24, 5.88±1.38, 14.79±1.63; p<0.001, 0.014, 0.022, <0.001 ตามลำดับ) โดยมีขนาดอิทธิพลอยู่ในระดับ สูง ปานกลางถึงสูง ปานกลาง และสูง (Cohen’s d=0.99, 0.64, 0.58, -1.38 ตามลำดับ)
สรุปผล: โปรแกรมป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุที่ประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเอง ส่งผลให้ผู้สูงอายุมีความรู้ พฤติกรรมป้องกันการพลัดตกหกล้ม ความสามารถในการทรงตัวดีขึ้น และความเสี่ยงการพลัดตกหกล้มจากสิ่งแวดล้อมภายในบ้านลดลง
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Ageing and health [Internet]. 2024 [cited 2024 Oct 24]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health
กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย 2565. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ คอร์เปอเรชั่นส์; 2566.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. อนาคตของผู้สูงอายุไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 24 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaihealthreport.com/th/articles_detail.php?id=155
กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุ กันยายน 2567 [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 24 ต.ค.2567].เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/th/statistics_page?cat=1&id=2559
กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร (รายเดือน) กันยายน 2567 [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ24 ต.ค.2567]. เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/mainpage
World Health Organization. Falls [Internet]. 2021 [cited 2024 Oct 24]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/falls
กรมควคุมโรค. การพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 28 ต.ค. 2567]. เข้าถึง ได้จาก: https://ddc.moph.go.th/dip/news.php?news=23887&deptcode=
Phu S, Sturnieks DL, Lord SR, Okubo Y. Impact of ageing, fall history and exercise on postural reflexes following unpredictable perturbations: A systematic review and meta analyses. Mechanisms of ageing and development. 2022;203:111634.
มนสภรณ์ วิทูรเมธา. การป้องกันการหกล้ม [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 28 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://haamor.com/การป้องกันการล้มในผู้สูงอายุ
หทัยทิพย์ ใจปิติ, ศิริพันธุ์ สาสัตย์. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความกลัวการหกล้มในผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียม. วารสารพยาบาลทหารบก. 2561;19 (ฉบับพิเศษ):109–17.
อรวรรณเจือจารย์, ธนัช กนกเทศ. ปัจจัยที่ส่งผลต่อการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ อำเภอวังทรายพูน จังหวัดพิจิตร. วารสารวิจัยและวิชาการบวรพัฒน์. 2566;1(3):R0983.
ปาจรีย์ แขไข. ประสิทธิผลของโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ จังหวัดลำปาง. วารสารการพยาบาลสุขภาพและสาธารณสุข. 2023;2(3):35–49.
จรัญญา ส่งเสริม. ผลของโปรแกรมป้องกันการพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุในชุมชน. วารสารโรงพยาบาลนครพนม. 2564;8(1):73–83.
Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychol Review. 1977;84(2):191–215.
Bernard R. Fundamentals of biostatistics. 5th ed. Duxbury: Thomson learning; 2000.
ฐิติมา ทาสสุวรรณอินทร์, กรรณิการ์ เทพกิจ. ผลของโปรแกรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุ.วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ. 2560;35(3):186–95.
ธีรภัทร อัตวินิจตระการ, ชวนันท์ อิ่มอาบ. ประสิทธิผลของโปรแกรมการเตรียมความพร้อมและป้องกันการพลัดตกหกล้มในผุ้สูงอายุ. วารสารแพทย์เขต 4-5. 2562;38(4):288–98.
Bloom BS, Madaus GF, Hastings JT. Evaluation to improve learning. New York: McGraw-Hill; 1981.
Best J. Research in education. Englewood Cliffs (NJ): Prentice-Hall; 1977.
สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ. แนวทางเวชปฏิบัติการป้องกันและประเมินภาวะหกล้มในผู้สูงอายุ. นนทบุรี: สินทวีการพิมพ์; 2562
Ott LD. The impact of implementing a fall prevention educational session for community-dwelling physical therapy patients. Nurs Open. 2018;5:567–74.
Jo HE, Kim MJ. Effects of a fall prevention program on physical fitness, fall efficacy and fall prevention behavior among community-dwelling older adults. The Korean Journal of Rehabilitation Nursing. 2017;20(1):22–32.
กิติมา เศรษฐ์บุญสร้าง, ประเสริฐ ประสมรักษ์. ผลของรูปแบบการป้องกันการหกล้มแบบสหปัจจัยในผู้สูงอายุที่มารับบริการในคลินิกผู้สูงอายุ โรงพยาบาลเขาชะเมาเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. 2566;15(3):151–65.
พีรนุตริ์ ศรชัยเลิศสกุล. ผลของโปรแกรมลดความเสี่ยงต่อพฤติกรรมการป้องกันการหกล้มของผู้สูงอายุในชุมชนโรงพยาบาลสุวรรณภูมิ. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ. 2566;4(1):98–110.
นาฏฤดี ศรีบุตรตา, สมศักดิ์ โทจำปา, สุภาพร แนวบุตร. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความสามารถของตนเองร่วมกับการฟ้อนเจิงประยุกต์ต่อพฤติกรรมการป้องกันการพลัดตกหกล้มและการทรงตัวของผู้สูงอายุในจังหวัดแพร่. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ. 2565;17(13):26–38.
สุมาลี ช่างกล. ประสิทธิผลของโปรแกรมป้องกันการหกล้มแบบสหปัจจัยของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ.2568;10(1):638–48.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนาและบุคลากรท่านอื่น ๆ ในโรงพยาบาลฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง
