ผลของการฟื้นฟูการเดินในผู้ป่วยติดเตียงด้วยอุปกรณ์ฝึกเดินชนิดเคลื่อนย้ายง่าย ในพื้นที่อำเภอบ่อพลอยจังหวัดกาญจนบุรี

ผู้แต่ง

  • ชญาทิดา สุภางค์อัษฎา กลุ่มงานเวชกรรมฟื้นฟู โรงพยาบาลบ่อพลอย อ.บ่อพลอย จ.กาญจนบุรี 71160

คำสำคัญ:

การเดิน, การปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน, การฟื้นฟู, คุณภาพชีวิต, ผู้ป่วยติดเตียง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการฟื้นฟูการเดินในผู้ป่วยติดเตียงด้วยอุปกรณ์ฝึกเดินชนิดเคลื่อนย้ายง่ายด้วยตนเองที่บ้าน

วิธีการวิจัย: เป็นการศึกษากึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียว วัดผลก่อนและหลังทดลอง ระหว่างตุลาคม 2567 – กุมภาพันธ์ 2568 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยติดเตียงในอำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี จำนวน 35 คน     เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ผู้ป่วยได้รับอุปกรณ์ฝึกเดินชนิดเคลื่อนย้ายง่ายด้วยตนเองที่บ้านและโปรแกรมการฟื้นฟูการเดิน โดยผู้วิจัยเยี่ยมบ้าน 1 ครั้งต่อเดือน และให้ผู้ป่วยฝึกเดิน 3 ครั้งต่อสัปดาห์ เป็นระยะเวลา 5 เดือน เก็บข้อมูลด้วยแบบประเมิน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และการทดสอบค่าทีแบบไม่เป็นอิสระต่อกัน

ผลการวิจัย: หลังทดลอง คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเอง (25.57±2.32 และ 16.40±4.38) คะแนนเฉลี่ยคุณภาพชีวิต (52.09±7.73 และ 100.94±14.77) คะแนนเฉลี่ยความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันดัชนีบาร์เธล (2.74±1.88 และ 12.00±1.57) เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีความสามารถในการทรงตัวขณะเดินอยู่ในระดับเสี่ยงต่อการล้มปานกลาง (ร้อยละ 51.43) และ ส่วนใหญ่มีคุณภาพการเคลื่อนไหวของผู้ป่วยอยู่ในระดับดี (ร้อยละ 42.86) ซึ่งเพิ่มขึ้นจากจากก่อนทดลอง

สรุปผล: การฟื้นฟูการเดินด้วยอุปกรณ์ฝึกเดินชนิดเคลื่อนย้ายง่ายด้วยตนเองเป็นระยะเวลา 5 เดือน มีผลทำให้คุณภาพชีวิตและความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันเพิ่มขึ้น รวมถึงความสามารถในการทรงตัว  ขณะเดินและคุณภาพการเคลื่อนไหว จึงควรนำกระบวนการฟื้นฟูการเดินไปประยุกต์ใช้กับกลุ่มผู้ป่วยที่มีปัญหาทางการเคลื่อนไหวรายอื่นต่อไป

References

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ข้อมูลจากรายงานสถิติสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุขในปี พ.ศ. 2566. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2566.

ณัชชา สิทธินววิธ, รมณ สิทธินววิธ, จีรนันท์ ดวงมณี. ผลของโปรแกรมการออกกําลังกายเพื่อการจัดการดูแลและชะลอการเกิดภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (Sarcopenia) ของผู้สูงอายุในสถานสงเคราะห์คนชราบ้านลพบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน. 2567;10(1):145-55.

ณัฐณิชา ธัญญาดี, ธาตรี โบสิทธิพิเชฎฐ์, ธนกมณ ลีศรี. การใช้ยาหลายขนาน การใช้ยาที่เสี่ยงต่อภาวะ หกล้ม และภาวะหกล้มในผู้สูงอายุ ที่เข้ารับบริการระบบบริการปฐมภูมิ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา: การศึกษาแบบภาคตัดขวาง. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2565;16(1):236-50.

ลลิดา ปักเขมายัง, นาฎอนงค์ แฝงพงษ์, นิตยา ไสยสมบัติ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความสามารถ การปฏิบัติกิจวัตรประจำวันของผู้สูงอายุในชุมชน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี. 2566;6(2):1-13.

ชญานิษฐ์ เอี๋ยวสกุล, สายธิดา ลาภอนันตสิน. ปัจจัยเสี่ยงการล้มด้านความแข็งแรงกล้ามเนื้อขาและการทรงตัวขณะเดินในผู้สูงอายุวัยต้น เขตเทศบาลตำบลเสาธงหิน จังหวัดนนทบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2566;32(6):1000-14.

สิชล ทองมา, นงลักษณ์ กลิ่นพุดตาน, ศิริพร สว่างจิตร, จุฑารัตน์ บันดาลสิน, วีรยุทธ ศรีทุมสุข. บทบาทพยาบาลในการดูแลผู้สูงอายุที่บ้านที่มีภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย. 2564;22(1):65-73.

สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานการพยากรณ์การพลัดตกหกล้มของผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป) ในปี พ.ศ. 2560-2564. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2560.

ศิรินาถ ตงศิร. การใช้บัญชีสากลเพื่อการจำแนกการทำงาน ความพิการและสุขภาพ (International Classification of Functioning, Disability and Health) ในการพัฒนาฐานข้อมูลคนพิการ. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2556;28(1):131-42.

หนึ่งนุช บุตรวัง. การศึกษาเปรียบเทียบผลของโปรแกรมส่งเสริมทักษะผู้ดูแลต่อความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันและภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง โรงพยาบาลวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 1 ส.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://skko.moph.go.th/dward/document_file/oa/research_file_name/20240409165115_572671081.pdf

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas. 1970;30(3):607–10.

พัชรียา ขุนจันทร์, นภชา สิงห์วีรธรรม, กิตติพร เนาว์สุวรรณ.ผลของการฝึกการทรงตัวขณะยืนและเดิน ร่วมกับเครื่องเสริมสร้างการก้าวย่างต่อการฟื้นฟูการทรงตัวและความเร็วที่เหมาะสมของการเดินใน ชุมชนอย่างปลอดภัยของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลสะเดา.วารสารกายภาพบำบัด. 2565;44(2):149-58.

ภาสิต ศิริเทศ, ณพวิทย์ ธรรมสีหา. ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ. วารสารพยาบาลทหารบก. 2562;20(2):58-56.

Gillespie LD, Robertson MC, Gillespie WJ, Sherrington C, Gates S, Clemson LM, et al. Interventions for preventing falls in older people living in the community. Cochrane Database Syst Rev. 2012;9(1):1-18.

นราวุฒิ กตเวทิวงศ์. การเปรียบเทียบวามรู้ การปฏิบัติตัว การออกกำลังกายและค่าดัชนีมวลกายก่อนและหลังการให้สุขศึกษา ในเจ้าหน้าที่สาธารณสุขอำเภอบ่อพลอย. กาญจนบุรีเวชสาร. 2564;9(26):18-36.

สุวัฒน์ มหัตนิรันดร์กุล, วิระวรรณ ตันติพิวัฒนสกุล, วนิดา พุ่มไพศาลชัย. เครื่องชี้วัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อ ฉบับภาษาไทย. โครงการจัดทำโปรแกรมสำเร็จรูปในการสำรวจสุขภาพจิตในพื้นที่. 2545;3(1):1-7.

ศุภานัน ผึ้งถนอม, ไพรวรรณ สัทธานนท์. คุณสมบัติเครื่องมือในการประเมินความเสี่ยงการหกล้มในผู้สูงอายุที่มีภาวะการรับรู้บกพร่องเล็กน้อยและภาวะสมองเสื่อม: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วชิรเวชสารและวารสารเวชศาสตร์เขตเมือง. 2018;62(4):335-44.

Terson de Paleville DGL, Saner SW. The Diamond Framework for team-based active learning for physiology courses. Adv Physiol Educ. 2024;48(4):857–66.

Chuter VH, Janse de Jonge XAK. Proprioception, gait and falls in older adults: a systematic review and meta-analysis. Age Ageing. 2012;41(5):584–90.

Cronbach LJ. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 1951;16(3):297–334.

ปัญจพร ภาศิริ, ปิยธิดา คูหิรัญญรัตน์. ความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติตัวเกี่ยวกับการออกกำลังกายของอาสาสมัครสาธารณสุข ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดหนองบัวลำภู. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2558;3(1):113-31.

สิชล ทองมา, นงลักษณ์ กลิ่นพุดตาล, ศิริพร สว่างจิตร, จุฑารัตน์ บันดาลสิน, วีรยุทธ ศรีทุมสุข. บทบาทพยาบาลในการดูแลผู้สูงอายุที่บ้านที่มีภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย. วารสารพยาบาลทหารบก. 2564;22(1): 65-73.

มัลลิกา ภิรมย์บุญ, พรรณี ปึงสุวรรณ, ลักขณา มาทอ, รวยริน ชนาวิรัตน์, พลลพัฏฐ์ ยงฤทธิปกรณ์, เสาวนีย์ นาคมะเริง. ผลของการฝึกกล้ามเนื้อแกนกลางลำตัวที่มีต่อความแข็งแรงและความทนทานของกล้ามเนื้อหน้าท้องและความสามารถในการลุกยืนในวัยรุ่นที่มีภาวะอ้วน: การศึกษานำร่อง. วารสารวิทยาศาสตร์การกีฬาและสุขภาพ. 2563;21(3):460-70.

ฉัตรสุดา ศรีบุรี, ปารวี มุสิกรัตน์, ปฏิมา ศิลสุภดล, กนกวรรณ ศรีสุภรกรกุล.ผลของการฝึกเดินถอยหลังและเดินไปข้างหน้าต่อการทรงตัว ตัวแปรด้านระยะทางและเวลาของการเดิน และความเสี่ยงของการหกล้มในผู้สูงอายุ. วารสารกายภาพบำบัด. 2565;44(1):12-28.

อำพล บุญเพียร, วัชรพล พุฒิแก้ว, ไพลิน หมาดบำรุง, ปฐมา จันทรพลม, นราพร พิทักษ์พร และคณะ. ผลการบริการวิชาการผู้ป่วยติดเตียงและผู้ดูแลในเขตพื้นที่รับผิดชอบ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวัดราษฎร์นิยม อำเภอไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2564;7(3):45-58.

อ้อมเดือน ชื่นวารี, อรณิช ตั้งนิรามัย, ธันยพร วงศ์กาด. แนวทางประยุกต์ใช้ ICF Model ในการรักษาทางกายภาพบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง. วารสารเวชบันทึกศิริราช. 2567;17(2):146-55.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

30-05-2025

How to Cite

1.
สุภางค์อัษฎา ช. ผลของการฟื้นฟูการเดินในผู้ป่วยติดเตียงด้วยอุปกรณ์ฝึกเดินชนิดเคลื่อนย้ายง่าย ในพื้นที่อำเภอบ่อพลอยจังหวัดกาญจนบุรี. Phahol Hosp J [อินเทอร์เน็ต]. 30 พฤษภาคม 2025 [อ้างถึง 21 มิถุนายน 2025];13(2):1-13. available at: https://he04.tci-thaijo.org/index.php/PPHJ/article/view/2890