ผลกระทบของโควิด-19 ต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลยโสธร
คำสำคัญ:
โรคโควิด-19, ระดับน้ำตาลในเลือดสะสม, เบาหวานชนิดที่ 2, โรงพยาบาลยโสธรบทคัดย่อ
การศึกษานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกความรุนแรงของโรคโควิด-19 และผลกระทบของการติดเชื้อโควิด-19 ที่มีผล
ต่อระดับน้ำตาลในเลือดสะสมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลยโสธร โดยใช้รูปแบบการศึกษาเชิง
วิเคราะห์แบบย้อนหลัง (Retrospective cohort study) เก็บข้อมูลจากการทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มา
รับการรักษาที่โรงพยาบาลยโสธร ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2564 ถึงเดือนมีนาคม 2565 ข้อมูลทั่วไปวิเคราะห์ด้วยใช้สถิติเชิง
พรรณนา ส่วนการเปรียบเทียบระดับน้ำตาลในเลือดสะสมใช้ T-test และ ANCOVA ผลการศึกษา พบว่าผู้ป่วยเบาหวานที่
ติดตามได้จำนวน 1,195 ราย พบมีการติดเชื้อโควิด-19 จำนวน 221 ราย คิดเป็นร้อยละ 18.5 ผู้ป่วยโรคเบาหวานทั้งกลุ่มที่ติด
เชื้อ และกลุ่มที่ไม่ติดเชื้อโควิด-19 มีคุณลักษณะทางประชากรที่ใกล้เคียงกัน ยกเว้นการมีโรคประจำตัว และภาวะแทรกซ้อน
จากโรคเบาหวาน ซึ่งส่งผลให้ความรุนแรงของโรคโควิด-19 เพิ่มมากขึ้นในผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะดังกล่าว การเปรียบเทียบ
ระดับน้ำตาลในเลือดสะสม (HbA1C) ก่อนสังเกตการณ์ พบว่ากลุ่มที่ติดเชื้อและกลุ่มที่ไม่ติดเชื้อโควิด-19 มีระดับระดับน้ำตาล
ในเลือดสะสมไม่แตกต่างกัน (p-value=0.642) แต่การเปรียบเทียบระดับน้ำตาลในเลือดสะสมหลังสังเกตการณ์เมื่อคำนึงถึง
อิทธิพลของปัจจัยอื่น พบว่าในกลุ่มที่ติดเชื้อโควิด-19 มีค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในเลือดสะสมมากกว่ากลุ่มที่ไม่ติดเชื้อโควิด-19
อย่างมีนัยสำคัญ (p-value=0.007, Adjusted Mean diff.=0.26, 95%CI=0.07-0.44) ทั้งนี้ ควรมีมาตรการในการเฝ้าระวัง
ป้องกันโรคโควิด-19 แบบเข้มข้น และจัดกิจกรรมรณรงค์ฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น (Booster dose) อย่างต่อเนื่อง ในผู้ป่วย
เบาหวานที่มีโรคประจำตัวและมีภาวะแทรกซ้อน และควรมีมาตรการควบคุมระดับระดับน้ำตาลในเลือดอย่างเข้มงวดและการ
ป้องกันภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานในช่วงการระบาดของโรคโควิด-19
References
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน 2560 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึง
เมื่อ 16 มิถุนายน 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dmthai.org/index.php/knowledge/healthcareproviders/cpg/443-guideline-diabetes-care-2017
กองโรคไม่ติดต่อ. จำนวนและอัตราตายด้วย 5 โรคไม่ติดต่อ (NCD) ปี 2559-2563 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ
ธันวาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com/2016/mission/documents-detail.php
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร. ร้อยละผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ดี เขตสุขภาพที่ 10 จังหวัด
ยโสธร ปีงบประมาณ 2564 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 28 ธันวาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก:
https://yst.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report_kpi.php
พิมพ์ใจ อันทานนท์. รู้จักเบาหวาน [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 16 มิถุนายน 2564]. เข้าถึงได้จาก:
https://www.dmthai.org/index.php/knowledge/understand-diabetes/diabetes-3
World Health Organization (WHO). Coronavirus disease (COVID-19): Post COVID-19 condition
[Internet]. 2021 [cited 2022 May 24]. Available from: https://www.who.int/news-room/questionsand-answers/item/coronavirus-disease-(covid-19)-post-covid-19-condition
กรมการแพทย์กระทรวงสาธารณสุข. การดูแลรักษาผู้ป่วยโควิด-19 หลังรักษาหาย (POST COVID SYNDROME)
หรือภาวะ LONG COVID สำหรับแพทย์และบุคลากรสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 17 พฤษภาคม
. เข้าถึงได้จาก: http://dmsic.moph.go.th/index/detail/8879
Al Argan R, Alkhafaji D, Al Elq A, Albaker W, Alqatari S, Alzaki A, et al. The Impact of Diabetes Mellitus
and Hyperglycemia on the Severity and Outcome of Patients with COVID-19 Disease: A Single-Center
Experience. Int J Gen Med 2021; 14: 9445-57. doi: 10.2147/IJGM.S338800. PubMed PMID: 34908871.
Landstra CP, de Koning EJP. COVID-19 and Diabetes: Understanding the Interrelationship and Risks
for a Severe Course. Front Endocrinol (Lausanne) 2021; 12: 649525. doi:
3389/fendo.2021.649525. PubMed PMID: 34220706.
Cochran WG. Sampling Techniques. 3
rd ed. USA: New York; 1977.
กิจภรณ์ โฆธิพันธุ์. อัตราการติดเชื้อ SARS-CoV-2 ของสองช่วงการระบาดของ COVID-19 และความสัมพันธ์ของ
Cycle Threshold ของสองยีนที่ใช้ในการวินิจฉัยกับภาวะปอดอักเสบ ในโรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์. วารสาร
เทคนิคการแพทย์ 2564; 49(3): 7925–33.
องค์การอนามัยโลกประจำประเทศไทย. สถานการณ์โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด19) ในประเทศไทย
[อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 12 เมษายน 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://cdn.who.int/media/docs/defaultsource/searo/thailand/2022_04_12_tha-sitrep-231-covid-19_tha.pdf?sfvrsn=b95e2c5a_1
กรมควบคุมโรค. โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 10 มกราคม 2565].
เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/index.php
ศูนย์สื่อสารโควิด-19 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร. สถานการณ์โควิด19 จังหวัดยโสธร [อินเทอร์เน็ต]. 2565
[เข้าถึงเมื่อ 2 มกราคม 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.facebook.com/SATYASOTHON/
ศูนย์ข้อมูลโควิด19 (ศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด19). ข้อมูลแถลงข่าวศูนย์บริหารสถานการณ์โควิด19 (ศบค.) วันที่
เมษายน 2565 [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 5 เมษายน 2565]. เข้าถึงได้จาก:
https://www.facebook.com/informationcovid19/photos/pcb.535856308032698/535855348032794
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี. ความรู้พื้นฐาน COVID-19. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2563.
รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา. ภาวะ Long COVID (ลองโควิด) [อินเตอร์เน็ต]. คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
มหาวิทยาลัยมหิดล. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 17 พฤษภาคม 2565]. เข้าถึงได้จาก:
https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/article/ภาวะ-long-covid-ลองโควิด-เมื่อโรค/
Lim S, Bae JH, Kwon HS, Nauck MA. COVID-19 and diabetes mellitus: from pathophysiology to
clinical management. Nat Rev Endocrinol 2021; 17(1): 11-30. doi: 10.1038/s41574-020-00435-4.
PubMed PMID: 33188364.
อมรรัตน์ รักฉิม, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต, วรนุช แสงเจริญ. ปัจจัยที่มีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดผู้ป่วย
โรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช. การประชุมวิชาการระดับชาติ “วลัยลักษณ์
วิจัย” ครั้งที่ 10 วันที่ 27-28 มีนาคม 2561 [อินเตอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 16 มิถุนายน 2564]. เข้าถึงได้จาก:
https://wjst.wu.ac.th/index.php/wuresearch/article/view/5197
ณาเดีย หะยีปะจิ, พิสิษฐ พวยฟุง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ของผู้ป่วยเบาหวาน
ชนิดที่ 2 ที่มารับการตรวจติดตาม ระดับน้ำตาลที่ กองการแพทย์ เทศบาลนครเชียงราย. วารสารการพยาบาล การ
สาธารณสุขและการศึกษา 2562; 20(3): 83–94.
