การพยาบาลผู้ป่วยช็อกจากการติดเชื้อในกระแสเลือดและปอดอักเสบที่มีภาวะหายใจล้มเหลว: กรณีศึกษา 2 ราย

ผู้แต่ง

  • กาญจนา ประเสริฐ โรงพยาบาลยโสธร

คำสำคัญ:

ภาวะช็อกจากการติดเชื้อ, โรคปอดอักเสบ, ภาวะการหายใจล้มเหลว

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: ภาวะช็อกจากการติดเชื้อในกระแสเลือด (septic shock) เกิดจากการตอบสนองของร่างกายต่อเชื้อโรคหรือ
สารพิษที่สร้างจากเชื้อโรคทำให้เกิดกระบวนการอักเสบทั่วร่างกายและจะส่งผลให้การทำงานของอวัยวะสำคัญของร่างกายเสีย
หน้าที่ จนเกิดอวัยวะล้มเหลวหลายระบบ (Multiple organ system dysfunction) และทำให้เสียชีวิตได้ในเวลาที่รวดเร็ว
ที่พบบ่อยคือการติดเชื้อที่ปอด ผู้ป่วยจะเกิดภาวะพร่องออกซิเจนอย่างรุนแรงจนทำให้เกิดภาวะหายใจล้มเหลว ( Acute
respiratory failure)
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาแนวทางให้การพยาบาลผู้ป่วยช็อกจากการติดเชื้อในกระแสเลือดและปอดอักเสบที่มีภาวะหายใจ
ล้มเหลว กรณีศึกษาผู้ป่วย 2 ราย
วิธีการดำเนินงาน: ศึกษาเปรียบเทียบผู้ป่วยช็อกจากการติดเชื้อในกระแสเลือดและปอดอักเสบที่มีภาวะหายใจล้มเหลว
จำนวน 2 รายที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลยโสธร ช่วงเดือนตุลาคม 2563 ถึง กุมภาพันธ์ 2564 โดยรวบรวมข้อมูลจาก
เวชระเบียนผู้ป่วยและแบบประเมินภาวะสุขภาพ 11 แบบแผนของกอร์ดอน การวิเคราะห์ข้อมูลเปรียบเทียบพยาธิสภาพ
อาการ อาการแสดง การรักษา กำหนดข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล วางแผน ปฏิบัติการพยาบาลและประเมินผลลัพธ์ทางการ
พยาบาล รวม 3 ระยะ ได้แก่ การดูแลระยะวิกฤต การดูแลระยะต่อเนื่องและการเตรียมจำหน่ายกลับบ้าน
ผลการศึกษา: กรณีศึกษารายที่ 1 ชายไทยอายุ 65 ปี มีโรคประจำตัวเป็น Asthma มาด้วยอาการ 3 วันก่อนมาโรงพยาบาล
มีไข้ ไอมีเสมหะ รักษาที่คลินิกเอกชน 1 วัน ก่อนมาอาการไม่ดีขึ้นหายใจหอบเหนื่อยมากขึ้น ผู้ป่วยได้รับการรักษาโดยการใส่
ท่อช่วยหายใจและให้ออกซิเจนด้วยเครื่องช่วยหายใจ ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำและยาเพิ่มความดันโลหิต
Norepinephrine และยาปฏิชีวนะ จนอาการดีขึ้นสามารถถอดท่อช่วยหายใจ ให้การฟื้นฟูสภาพและจำหน่ายกลับบ้าน รวม
ระยะเวลารักษาในโรงพยาบาล 7 วัน กรณีศึกษารายที่ 2 ผู้ป่วยชายไทยอายุ 66 ปี มีโรคประจำตัวเป็น DM, HT ถูกส่งตัวมา
จากโรงพยาบาลใกล้บ้าน ด้วยอาการ 2 วันก่อนมาโรงพยาบาล มีไข้ หายใจหอบเหนื่อย ถ่ายเหลว 3 ครั้ง ระหว่างการเข้ารับ
การรักษาโรงพยาบาลชุมชนผู้ป่วยมีอาการซึมลง หายใจหอบมากขึ้น ได้รับการใส่ท่อช่วยหายใจและส่งตัวมารักษาต่อที่
โรงพยาบาลยโสธร ได้รับการรักษาโดยให้ออกซิเจนด้วยเครื่องช่วยหายใจ ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำและยาเพิ่มความดัน
โลหิต Norepinephrine และยาปฏิชีวนะ จนอาการดีขึ้นสามารถถอดท่อช่วยหายใจ ให้การฟื้นฟูสภาพและจำหน่ายกลับบ้าน
รวมระยะเวลารักษาในโรงพยาบาล 10 วัน
สรุป: การประเมินผู้ป่วยที่มีภาวะช็อกจากการติดเชื้อในกระแสเลือดและภาวะหายใจล้มเหลวเป็นภาวะวิกฤตที่มีความสำคัญ
การให้การพยาบาลที่มีประสิทธิภาพจะช่วยลดความรุนแรงและลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยได้ ดังนั้น พยาบาลจำเป็นต้องมี
ความรู้ ทักษะความชำนาญที่เป็นพิเศษเพื่อประเมินผู้ป่วยได้อย่างรวดเร็วและถูกต้องแม่นยำ รวมทั้งต้องมีแนวทางการพยาบาล
อย่างเป็นระบบต่อเนื่องตั้งแต่แรกรับจนจำหน่าย จึงจะทำให้ผู้ป่วยปลอดภัยและมีคุณภาพชีวิตที่ดีหลังจำหน่าย

References

สุณีรัตน์ คงเสรีพงศ์, ดวงมณี เลาหประสิทธิพร. แนว

ทางการรักษาผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่มีภาวะ severe

sepsis/septic shock โรงพยาบาลศิริราช คณะ

แพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2556). กรุงเทพฯ:

มหาวิทยาลัยมหิดล; 2557.

วีรพงศ์ วัฒนาวนิช. Update management in

septic shock [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 28

กรกฎาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก:

http://medinfo.psu.ac.th/nurse/CoP/Sepsis/s

epsis_3.pdf

Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM,

Antonelli M, Ferrer R, et al. Surviving Sepsis

Campaign: International Guidelines for

Management of Sepsis and Septic Shock:

Crit Care Med 2017; 45(3): 486-552.

doi: 10.1097/CCM.0000000000002255.

PubMed PMID: 28098591.

healthkpi. KPI กระทรวงสาธารณสุข รายงาน

ตัวชี้วัดที่ 034: อัตราตายผู้ป่วยติดเชื้อในกระแสเลือด

แบบรุนแรงชนิด community-acquired ปี 2563

[อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 10 มกราคม

. เข้าถึงได้จาก:

http://healthkpi.moph.go.th/kpi2/kpi/index/?i

d=1448&kpi_year=2563

อุ่นเรือน กลิ่นขจร, สุพรรษา วรมาลี. คู่มือการ

พยาบาลผู้ป่วยสูงอายุโรคปอดอักเสบ. กรุงเทพฯ:

ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลศิริราช คณะ

แพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล;

อุไร มิตรปราสาท. การพยาบาลผู้ป่วยปอดอักเสบที่มี

ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ร่วมกับมีภาวะติดเชื้อ

ในกระแสเลือด: กรณีศึกษา 2 ราย. วารสารสุขภาพ

และสิ่งแวดล้อมศึกษา 2563; 5(4): 144–52.

เพ็ญจันทร์ เสรีวิวัฒนา, พรรณิภา สืบสุข. การ

พยาบาลผู้ป่วยโรคปอดอักเสบ. ใน: ปราณี ทู้ไพเราะ

และคณะ, บรรณาธิการ. การพยาบาลอายุรศาสตร์ 2.

พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: โครงการตำราคณะ

พยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2555: 44-59.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงาน

ปลัดกระทรวงสาธารณสุข. สถิติสาธารณสุข พ.ศ.

(Public Health Statistics A.D. 2020.

นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2564.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร. เอกสารรายงาน

ข้อมูลตัวชี้วัด service plan ปี 2563. ยโสธร; 2564.

งานเวชระเบียนและสถิติ. ข้อมูลจำนวนผู้ป่วยโรคติด

เชื้อในกระแสเลือด ปี 2563. ยโสธร: โรงพยาบาล

ยโสธร; 2564.

ชุลีกร ด่านยุทธศิลป์. หลักการประเมินสุขภาพ.

พิษณุโลก: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัย

นเรศวร; 2552: หน้า 7–8.

เผยแพร่แล้ว

2022-07-01