การพัฒนาระบบการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ ในเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลเขมราฐ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นรูปแบบการวิจัยและพัฒนา มีวัตถุประสงค์1) เพื่อพัฒนาระบบการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุใน
เขตรับผิดชอบโรงพยาบาลเขมราฐ และ 2) เพื่อศึกษาผลของการปฏิบัติตามระบบการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุในเขต
รับผิดชอบโรงพยาบาลเขมราฐ กลุ่มตัวอย่างเปนบุคลากรสาธารณสุข จํานวน 26 คน และผู้สูงอายุ จํานวน 3,665 คน ในเขต
รับผิดชอบโรงพยาบาลเขมราฐ เครื่องมือวิจัย ได้แก่ 1) แผนการประชุมกลุ่ม 2) แบบสัมภาษณ์ 3) ระบบกลไก ขั้นตอนการ
ปฏิบัติงานในการออกหน่วยเคลื่อนที่ตามโครงการฟันเทียมพระราชทาน 4) แบบประเมินปัญหาช่องปากผู้สูงอายุ 5) อุปกรณ์ใน
การทําความสะอาดฟันและแบบจําลองฟันประกอบการให้ทันตสุขศึกษาและ 6) เครื่องคอมพิวเตอร์และระบบการบันทึก
ข้อมูลผู้สูงอายุที่สอดคล้องกับระบบสารสนเทศในโรงพยาบาล ดําเนินการวิจัย ระยะที่ 1 ศึกษาปัญหาและความต้องการของ
กลุ่มงานทันตกรรม ระยะที่ 2 พัฒนาระบบปฏิบัติงานในการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ ระยะที่ 3 นําระบบปฏิบัติงานใน
การดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุไปใช้ และระยะที่ 4 ประเมินผลการปฏิบัติตามระบบ ในเดือนกันยายน 2565ถึงเดือน
กุมภาพันธ์ 2566 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการศึกษาพบว่า 1) ผู้สูงอายุเข้าถึงบริการเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 89.65 เป็นร้อยละ 98.82 2) ผู้สูงอายุได้รับการใส่ฟัน
เทียมเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 1.46 เป็นร้อยละ 3.78 3) มีปัญหาสุขภาพช่องปากลดลงจากร้อยละ 51.95 เป็นร้อยละ 20.35 4) มี
ภาวะเหงือกอักเสบหรือปริทันต์ลดลงจากร้อยละ 70.77 เป็นร็อยละ 42.45 5) ฟันโยกลดลงจากร้อยละ 20.40 เป็นร้อยละ
11.02 และ 6) มีฟันผุลดลงจากร้ยยอยละ 47.12 เป็นร้อยละ 17.98 บุคลากรสาธารณสุขคิดเห็นว่าระบบการประสานงานและการ
ประชาสัมพันธ์ทําให้ผู้สูงอายุเข้ารับบริการมากขึ้น นอกจากนี้ผู้สูงอายุและญาติยังมีความพึงพอใจในระบบการบริการดูแล
สุขภาพช่องปากต้องการให้ดําเนินโครงการอย่างต่อเนื่องและขยายเขตพื้นที่บริการไปยังตําบลใกล้เคียง