ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความต้องการการดูแลโดยทีมหมอครอบครัว ของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง เขตการดูแลของโรงพยาบาล 50 พรรษามหาวชิราลงกรณ จังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

หลักการและเหตุผล: โรคหลอดเลือดสมองเป็นโรคที่แม้จะไม่เสียชีวิต แต่ก็ก่อให้เกิดความทุกข์ยากจากความพิการ ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยความช่วยเหลือจากผู้อื่นตลอดชีวิต การดูแลเป็นระยะเวลายาวย่อมส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว ผู้ดูแลจึงเป็นบุคคลที่รับภาระในการช่วยเหลือตอบสนองความต้องการต่างๆ ซึ่งจะมากน้อยในแต่ละด้านที่แตกต่างกัน วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสามารถในการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง สัมพันธภาพในครอบครัว และความต้องการการดูแลโดยทีมหมอครอบครัวของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความต้องการการดูแลโดยทีมหมอครอบครัวของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในเขตการดูแลของโรงพยาบาล 50 พรรษามหาวชิราลงกรณ จังหวัดอุบลราชธานี รูปแบบการศึกษา : การวิจัยภาคตัดขวางเชิงวิเคราะห์ (Cross-sectional analytical study) วัสดุและวิธีการ: กลุ่มประชากรคือ ผู้ดูแลของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่มีคะแนนการประเมินความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวันด้วยดัชนีบาร์เธลเอดีแอล ≤ 11 และอาศัยอยู่ในเขตการดูแลของโรงพยาบาล 50 พรรษามหาวชิราลงกรณ จังหวัดอุบลราชธานี จำนวน 180 คน เก็บข้อมูลระหว่างเดือนธันวาคม 2565 ถึงเดือนพฤษภาคม 2566 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานและสถิติทดสอบ คือ ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient) และสถิติไคสแควร์ (Chi-square test) ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีความต้องการการดูแลโดยทีมหมอครอบครัวในทุกด้านอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า กลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัวด้านการเสริมสร้างพลังทางจิตวิญญาณมากที่สุด รองลงมาคือความต้องการด้านการดูแลสุขภาพและความต้องการด้านการประคับประคองจิตใจ กลุ่มตัวอย่างมีสัมพันธภาพในครอบครัวในระดับดีมากและดี (ร้อยละ 56.0 และ 42.4 ตามลำดับ) และส่วนใหญ่มีความเครียดน้อย (ร้อยละ 53.6) การวิเคราะห์หาความสัมพันธ์พบว่า ประสบการณ์การเคยดูแลผู้ป่วยมีความสัมพันธ์ต่อความต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัว (p-value=0.018) ปัจจัยด้านอายุของผู้ดูแลผู้ป่วยมีความสัมพันธ์ทางลบในระดับน้อยกับความต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (r = -0.274, p = 0.002) และความเครียดของผู้ดูแลผู้ป่วยมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับน้อยกับความต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 (r = 0.265, p = 0.003) การศึกษานี้มีข้อเสนอแนะคือ ทีมแพทย์ครอบครัวควรมีมาตรการเชิงบวกที่ส่งเสริมพลังทางจิตวิญญาณให้แก่ผู้ดูแลผู้ป่วย และมีการฝึกทักษะการดูแลผู้ป่วยให้แก่ผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอย่างสม่ำเสมอ สรุปผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีความต้องการการดูแลโดยทีมหมอครอบครัวโดยรวมอยู่ในระดับมาก พบความสัมพันธ์ในทางบวกของความเครียดของผู้ดูแลผู้ป่วยกับความต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัว และพบว่าจำนวนชั่วโมงที่ดูแลผู้ป่วยต่อวัน สัมพันธภาพในครอบครัว และความสามารถในการดูแลผู้ป่วย ไม่มีความสัมพันธ์กับความต้องการการดูแลโดยทีมแพทย์ครอบครัวของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง