การรักษาเนื้องอก germ cell ภายนอกสมองในเด็ก: ผลลัพธ์และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: เนื้องอก germ cell ภายนอกสมอง เป็นเนื้องอกที่พบน้อยในเด็ก แต่มีความสำคัญเนื่องจากอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิต หรือส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการได้ ผู้ป่วยสามารถมาด้วยอาการทางคลินิกที่หลากหลาย การรักษาด้วยยาเคมีบำบัดมีการปรับเปลี่ยนไป แต่ยังไม่เคยมีการประเมินผลการรักษารวมถึงยังไม่เคยมีการศึกษาวิจัยภายในสถาบันมาก่อน

วัตถุประสงค์:  เพื่อศึกษาลักษณะทางคลินิกและผลการรักษาของเนื้องอก germ cell ภายนอกสมองในเด็ก

วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาย้อนหลังในผู้ป่วยอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 15 ปี ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเนื้องอก germ cell ภายนอกสมอง โดยศึกษาลักษณะทางคลินิก ผลการรักษา และเปรียบเทียบอัตราการรอดชีวิตของแต่ละลักษณะทางคลินิกด้วยวิธี log-rank test

ผลการศึกษา: มีผู้ป่วยเข้าเกณฑ์การศึกษา 37 ราย อายุมัธยฐานเท่ากับ 3.3 ปี มีผู้ป่วยเพศหญิง (ร้อยละ 54.1) มากกว่าชาย (ร้อยละ 45.9)  ผู้ป่วยส่วนมากถูกวินิจฉัยเป็น germ cell ภายนอกเซลล์สืบพันธุ์ ร้อยละ 70.3 โดยพบเนื้องอกที่บริเวณช่องอกมากที่สุด ร้อยละ 29.7 รองลงมาเป็นบริเวณหลังเยื่อบุช่องท้อง และก้นกบ ชนิดของเนื้องอกเป็นเนื้องอก yolk sac มากที่สุด ร้อยละ 32.4 อัตราการรอดชีวิต 5 ปี และอัตราการปลอดโรค 5 ปี เท่ากับร้อยละ 68.5 และร้อยละ 62.0 ตามลำดับ สำหรับปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการรอดชีวิต วิเคราะห์ข้อมูลด้วย log-rank test โดย p value < 0.05 ถือว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ พบว่าผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 10 ปี มีอัตราการรอดชีวิตน้อยกว่ากลุ่มอายุอื่นอย่างมีนัยสำคัญ (p value < 0.001)  อาจเนื่องมาจากมักพบเนื้องอกชนิดที่มีความรุนแรงมากกว่าในกลุ่มอายุน้อย และผู้ป่วยที่มีเนื้องอกในเซลล์สืบพันธุ์มีอัตราการรอดชีวิตมากกว่ากลุ่มเนื้องอกนอกเซลล์สืบพันธุ์ (p value 0.022)

สรุป: อัตราการรอดชีวิตของเนื้องอก germ cell ภายนอกสมองค่อนข้างดี แต่ในกลุ่มที่มีอายุมากกว่า 10 ปี และเนื้องอกนอกอวัยวะสืบพันธุ์ มีการพยากรณ์โรคที่ไม่ดี